 |
Forum biblijne
FORUM ZOSTAŁO PRZENIESIONE. ZAPRASZAMY www.biblia.webd.pl
|
Jakie imiona ma Jahwe? |
Autor |
Wiadomość |
EMET
Wyznanie: Świadkowie Jehowy w Polsce
Pomógł: 248 razy Dołączył: 04 Wrz 2006 Posty: 11186
|
Wysłany: 2009-04-04, 23:48
|
|
|
Petroniusz napisał/a: | EMET napisał/a: |
EMET:
Znalazłem frapujący komentarz dotyczący 'przybliżenia sensu imienia Boga' [jak to i w tekście sformułowano] w pewnej książce. Przytoczę obszerny fragment, aby nie być posądzonym o wyrywanie z kontekstu ---
"Autor "Pieśni Mojżesza" nie musiał specjalnie wykazywać, że Bóg jest z Izraelem, że go nie opuścił. Dosłownie z każdego wersetu tego tekstu przebija świadomość tego, że JHWH towarzyszy narodowi na każdym kroku, co więcej - widoczny jest wyraźnie entuzjazm, jaki ta obecność wzbudziła i nadal wzbudza w tych, którzy zaufali Bogu.
Opiewana w Wj 15 obecność JHWH ma swoje zakorzenienie w historii zbawiania. Co więcej, już samo to, że autor natchniony wobec Boga używa prawie wyłącznie tytułu "JHWH", nie pozostaje tu bez znaczenia. Dlaczego, spośród tylu innych nazw Boga, hagiograf z takim upodobaniem, można by nawet rzec uporem, używa tego imienia własnego Boga? Odpowiedź staje się oczywista wtedy, kiedy uwzględni się treść, jaką ono w sobie niesie.
Niektórzy bibliści uważają, że imię "JHWH" to rzeczownik, który znaczy: istnienie, istota lub absolutnie istniejący[przypis 1]. Większość jednak jest zdania, iż imię to ma formę czasownikową. Na tym jednak nie kończą się trudności z wyjaśnieniem sensu imienia Boga[przypis 2]. Podczas gdy niektórzy egzegeci uznają Tetragram za formę czasownikową w qal, to inni uważają, iż należy ją wywodzić z koniugacji sprawczej hifil. Problem identyfikacji formy łączy się z obecnością samogłoski [a] pod spółgłoską przedrostka imperfectum. Nie wdając się w szczegółowe dyskusje, można przyjąć, iż występująca pod przedrostkiem imperfectum samogłoska [a], która jest obecnie charakterystyczna dla koniugacji hifil, jest wyrazem starożytności formy qal, która pierwotnie brzmiała *jaqtul, a nie < jiqtol > /litera "jodh", "i" krótkie, litera "qof",
"szewa" pod "qof", litera "teth", "o" średnie, litera "lamedh"; objaśnienia ode mnie, E./[przypis 3]. W związku z tym można wnosić, że imię "JHWH" to forma czasownika aktywnego w koniugacji qal[przypis 4].
Taką interpretację zdaje się potwierdzać opowiadanie o objawieniu imienia Boga w Wj 3, 14 oraz kontekst tego tekstu. Z perykopy tej wynika, iż JHWH jest, a raczej będzie, "aktywnie będącym" Bogiem w zleconej przez siebie Mojżeszowi misji wyprowadzenia plemion z Egiptu[przypis 5]. Tak więc Tetragram to nie tyle - jak rozumieli tłumacze LXX, przekładając frazę < 'ehje(h) 'aszer 'ehje(h) > jako < ego eimi ho on > - byt istniejący sam z siebie, absolutnie, czyli, mówiąc językiem metafizyki, byt konieczny, ponieważ dla Semitów byłoby to pojęcie całkowicie abstrakcyjne, a więc obce ich mentalności. Znaczenie imienia Bożego zdaje się raczej wyrażać w powyższej interpretacji, która podkreśla w tym tajemniczym określeniu samozobowiązanie się Boga do udzielenia rzeczywistej zbawczej pomocy swemu ludowi, a także Jego deklarację, iż będzie On nieustannie obecny w dziejach Izraela. Pierwszą "próbą" Jego obecności będzie zaś wyzwolenie narodu z niewoli w Egipcie[przypis 6].
W tym miejscu, po przybliżeniu sensu imienia Boga, wypada wrócić do omawianej perykopy Wj 15 i postawionego powyżej pytania o cel używania z taką częstotliwością imienia "JHWH". Skoro kontekst objawienia imienia Bożego i jego sens mają podłoże historiozbawcze, to nie dziwi fakt, iż w sytuacji ponownego exodusu, autor natchniony posługuje się właśnie tym, uświęconym przez tradycję, imieniem. Bóg bowiem rzeczywiście okazał się < JHVH >, czyli potwierdził swoją zbawczą obecność przy narodzie."
Przytoczono z książki pt. "KTÓŻ TAKI JAK JHWH? Analiza porównawcza tekstów Wj 15 i Ps 77", [autor] Wojciech Maciej Stabryła, strony 254, ak. 1 do 255, ak. 1, dz. cyt.
Series Biblica Paulina, ed. "ŚWIĘTY PAWEŁ", 2007.
Uwaga:
Zapisy w nawiasie <...> są w książce oddane czcionką hebrajską bądź grecką, stąd też transkrybuję.
Wj -- [Księga] Wyjścia
W publikacjach ŚJ mamy takie wyjaśnienie co do znaczenia Imienia Bożego --
"JEHOWA -- "On powoduje, że się staje"; kauzatywna, niedokonana forma hebr. czasownika hawah: "stawać się"." -- np. Leksykon ŚJ.
Zapodał -- Stephanos, ps. EMET |
No bardzo ciekawe przytoczenie EMET. Zeby nie namiary, to bym Cie zbesztal, ze zapodales ze Straznicy
W kazdym badz razie, bardzo ciekawe spostrzezenia katolickiej strony. Kto by sie spodziewal... |
EMET:
Przytoczę teraz z niedawno wydanej pozycji ---
[cytuję:
Ekskurs do Wj 3, 13-15: problem pochodzenia i etymologii imienia JHWH
We współczesnej egzegezie uważa się, że powszechnie stosowana w Biblii Hebrajskiej forma JHWH, czyli tetragram, jest oryginalną wersją imienia, a formy skrócone: Jah, Jahû, Jô są w stosunku do niej wtórne[przypis]231. Poza Biblią imię Boga Izraela pojawia się w wielu tekstach zapisanych pismem alfabetycznym w dialekcie północno-zachodnio-semickim, począwszy od IX, aż po VI wiek przed Chrystusem[przypis]232. Najstarszy z takich zapisów jest już na słynnej steli Meszy[przypis]233, a forma skrócona JHW na ostrakonach z Kuntillet 'Ajrud (IX w.)[przypis]234. Od niej prawdopodobnie pochodzą skrócone wersje: Jah, Jahû, Jô, spotykane często w imionach teoforycznych (El-jasz, Jo-natan, Je-remiasz, Iza-jasz), czy poetycka aklamacja Hallelu-jah (Wj 15, 2)[przypis]235. Trzeba jednak zauważyć, że pełna forma tetragramu nigdy nie pojawia się w imionach ani nazwach o charakterze teoforycznym. Jedynie na niektórych ostrakonach i papirusach z Elefantyny występuje bliska jej forma JHH[przypis]236.
Również w tekstach asyryjskich i babilońskich, zapisywanych pismem klinowym, pojawiają się liczne imiona własne osób pochodzących z Izraela i Judy, w których występuje formant teoforyczny od imienia JHWH. W tekstach asyryjskich element taki pojawia się po raz pierwszy w IX wieku, za czasów Salmanassara III, wraz z imieniem izraelskiego króla Jehu, zapisanego jako Ia-ú-a[przypis]237, oraz nieco później, za jego następcy, Adadnirariego III, w imieniu kolejnego władcy Izraela - Joasza, zapisanego jako Ia-'a-su[przypis]238. W tekstach babilońskich pierwsze świadectwa tego typu imion pochodzą z czasów Nabuchodonozora II, kiedy wymienia się imię króla Judy - Jojakina, zapisywane jako Ia-'-úº/Ia-'uº/Ia-a-úº/Ia-ku-úº[przypis]239. Najbardziej reprezentatywne w okresie neobabilońskim są formy Ia-'-ú, Ia-o-ú lub Ia-ku-ú, a później, w czasach Achemenidów pojawiają się transkrypcje takie jak: Ia-a-hu-ú/u i ia(-a)-ma. Ostatnią formę czyta się bez wątpienia jako -ia-(-a)-wa[przypis]240.
Jakkolwiek z punktu widzenia historii religii, a także teologii, ważniejsze jest to, jakie cechy przypisują Bogu jego czciciele, niż dochodzenie oryginalnej etymologii imienia, to jednak sama kwestia tej etymologii nie może zostać pominięta[przypis]241. Istnieje względna zgoda co do tego, że zapis JHWH pochodzi od koniugacyjnej formy czasownika hwj z prefiksowym formantem ja- należącym do trzeciej osoby liczby pojedynczej[przypis]242. Z dużym prawdopodobieństwem chodzi o osnowę przyczynowo-sprawczą hifil, która dla tego rdzenia, jest nieznana w innych językach semickich poza syryjskim[przypis]243. Praktycznie użycie tej formy jako imienia Bożego sprawiło, że nabrała ona cech rzeczownika. Przykłady takiego procesu urzeczownikowienia formy czasownikowej można znaleźć w antycznych toponimach semickich: iakrub-El - On pobłogosławił, iatûr-Mēr - Mer powrócił, Ikšudum - On pochwycił, iaitha'(um) - On wybawia, ia-'ûq - On trzyma na boku, Iaģût - On pomaga itp.[przypis]244. Przedmiotem kontrowersji pozostaje jedynie znaczenie formy czasownikowej. Rdzeń hwj (pochodzący od hjh, hwh) może znaczyć: upaść, wiać (o wietrze), być zapalczywym, mówić, istnieć, być, a w formie przyczynowo-sprawczej hifil także stwarzać[przypis]245.
Większość tych propozycji znaczeniowych sprowadza się do podstawowego znaczenia rdzenia hwj wyrażającego ideę wydawania dźwięku lub dmuchania, a sama forma rdzenia jest najprawdopodobniej onomatopeją[przypis]246. Zatem można uznać sens dmuchać za najbardziej antyczne ze znaczeń. W kontekście zjawisk teofanijnych, w których efekty dźwiękowe odgrywają zasadniczą rolę (por. Wj 19; zwłaszcza 1 Krl 19, 12), idea Wellhausena (i Ewalda)[przypis]247, że pierwotny sens imienia JHWH mógł brzmieć: JHWH dmuchnął lub JHWH dmucha/dmie, nie jest pozbawiona sensu[przypis]248. Wiele wskazuje na to, że pierwotnie JHWH reprezentował typ bóstwa atmosferycznego władającego deszczem i burzą, podobnie jak konkurencyjny wobec niego Baal (z Tyru). Oryginalnie ba'al to epitet boga o imieniu Hadad. Z czasem epitet sam nabrał cech imienia własnego. W Biblii ewidentnie jego kult stanowił realną konkurencję dla JHWH i w początkowej fazie tego "konfliktu" Baal był postrzegany jako równorzędny wobec Boga Izraela, a czasem nawet skuteczniejszy niż JHWH[przypis]249.
Z drugiej strony obecna już w Wj 3, 14 forma imienia Bożego wskazuje na to, że Izraelici rozumieli imię swojego Boga jako pewnego rodzaju skrót od dłuższej sentencji. Materiał porównawczy do tego zjawiska znajduje się w tekstach akadyjskich. Wśród wielu różnych amoryckich imion są także i takie, które zawierają rdzeń hwj, połączony z teonimem i tłumaczony w oparciu o sens być/stać się lub sprawić, aby być widocznym/ukazać się: Jahwi-ilum - Bóg się objawił czy Jahwi-Adad - Adad się objawił[przypis] 250. Nie mniej imion o podobnej konstrukcji wiąże się z deifikacją zmarłych przodków[przypis]251. Stąd pojawiła się hipoteza, że również imię JHWH jest oryginalnie związane ze czcią jakiegoś zmarłego przodka. Dość ciekawa wydaje się hipoteza De Moor'a[przypis]252, aby uznać imię JHWH za ekwiwalent formy Jahwe-El i tłumaczyć je w sensie Mój El (Bóg) jest obecny (jako pomagający), a źródło tego imienia widzieć w ubóstwieniu jednego z przodków proto-Izraelitów[przypis]253. Za taką hipotezą może przemawiać zarówno fakt, że nazwa Izra-el nie zawierała pierwotnie formantu teoforycznego od imienia JHWH, lecz teonim El, zaś imię jednego z praprzodków Izraelitów: Jakub (Ja'ăqōb) jest skrótem od J'qb-'l (por. amoryckie Jahqub-el) - Mój El (Bóg) idzie blisko niego/strzeże go[przypis] 254. Podstawowy problem w przyjęciu tej hipotezy leży w tym, że trudno jest uwierzyć w to, że główne bóstwo Izraela, czczone w kulcie, który przybył do Ziemi Obiecanej wraz z przodkami Izraela, było oryginalnie ubóstwionym przodkiem. Choć takie bóstwa są znane na starożytnym Biskim Wschodzie, to jednak nigdy nie odgrywały wiodącej roli w żadnym panteonie. Ich kult pozostawał lokalnym kultem przodka, ograniczonym do ściśle określonej grupy[przypis]255.
Wielu badaczy, trzymając się tezy, że imię JHWH jest skrótem dłuższego epitetu, widziało w tetragramie formę liturgiczną pochodzącą od zwrotu: On, który stworzył (jahwi) zastępy (niebieskie) związana z biblijnym określeniem JHWH Sabaoth[przypis]256 lub pochodną innych, zaginionych już dziś form wyznania wiary z JHWH, jak: El stworzył (jahweh) Izraela (por. Rdz 33, 20) lub El stworzył (jahweh) wiatry[przypis]257. Przy takim rozumieniu oryginalną formą imienia Boga Izraela jest El, a nie JHWH, gdyż drugie imię wyraża raczej charakterystykę Boga Izraela: El, który się objawia (por. Ps 118, 27)[przypis]258. Hipoteza ta, choć ciekawa, ma swoje słabości. Proste porównanie JHWH z Elem z tekstów ugaryckich pozwala sądzić, że asymilacja cech najwyższego Boga panteonu ugaryckiego przez Boga Izraela miała charakter stopniowy. Ponadto najstarsze wzmianki o JHWH zachowane w Biblii wyraźnie pokazują, że Kanaan nie jest kolebką jahwizmu i religia ta przywędrowała na tereny późniejszej Ziemi Obiecanej z dalekiego południa. Z tego względu asymilowanie się jahwizmu w nowym środowisku religijnym miało charakter synkretyczny. Tam, gdzie nie było konkurencyjności, JHWH stopniowo przejmował cechy innych bóstw (np. El), a tam, gdzie istniała konkurencyjność, bóstwa takie traktowane były jako idole przeciwne wyłączności kultu JHWH w Izraelu (np. Baal)[przypis]259." -- strony 669 - 672, dz. cyt.
[koniec przytoczenia]
NOWY KOMENTARZ BIBLIJNY STARY TESTAMENT, ks. Janusz Lemański, KSIĘGA WYJŚCIA, Tom II, Edycja "ŚWIĘTY PAWEŁ", ed. 2009r.
Uwaga: pominąłem szczegóły przypisów 231 - 259, gdyż są tam jedynie tytuły dzieł z podaniem autorów i inne opisy; brak jest natomiast not filologicznych.
Od siebie pragnę dodać, co następuje --
W rozważaniach - tu zapodanych - uderza pisanie w stylu tzw. 'krytyki biblijnej' [proszę nie mylić z tzw. 'krytyką tekstu' przy redagowaniu tekstu w zapisie jęz. oryginału oraz z analizą z tym związaną przy oddaniach wariantowych w Przekładach].
Ponadto: jakoś tak, dziwnym trafem - mimo pisania dużo o 'imionach teoforycznych' - w ogóle pominięto imiona zaczynające się na "Jeho", epatując natomiast innymi formami.
A przecież, owych imion jest 18[20]; i tak mamy owe imiona: Jehoachaz, Jehoadda, Jehoaddin [ew. Jehoaddan], Jehoasz, Jehocadaq, Jehochanan, Jehojachin, Jehojada, Jehojaqim, Jehojariw, Jehonadaw, Jehonatan, Jehoram, Jehosef, Jehoszafat, Jehoszewa [ew. Jehoszawat/inni: Jehoszaweat/], Jehoszua, Jehozawad [kolejność wg układu, jaki przypada w kolejności alfabetycznej w języku polskim; w jęz. hebrajskim - mamy inną kolejność: por. konkordancje do BH].
Czyżby nie wzięto pod rozwagę owych imion, gdyż niejako sugerowałyby formę Imienia Bożego, która zaczynałaby się na... "Jeho"?
Zapodał --
Stephanos, ps. EMET |
_________________ „Wielu będzie biegać tu i tam [po hebrajsku: < jᵊszōṭᵊṭû >], i nastanie obfitość prawdziwej wiedzy” -- Daniela 12:4b; ‘PNŚ/ZW’, Przypis. |
|
|
|
 |
Petroniusz

Pomógł: 1 raz Dołączył: 28 Maj 2006 Posty: 3052
|
Wysłany: 2009-04-05, 01:58
|
|
|
EMET napisał/a: |
EMET:
Przytoczę teraz z niedawno wydanej pozycji ---
[cytuję:
Ekskurs do Wj 3, 13-15: problem pochodzenia i etymologii imienia JHWH
We współczesnej egzegezie uważa się, że powszechnie stosowana w Biblii Hebrajskiej forma JHWH, czyli tetragram, jest oryginalną wersją imienia, a formy skrócone: Jah, Jahû, Jô są w stosunku do niej wtórne[przypis]231. Poza Biblią imię Boga Izraela pojawia się w wielu tekstach zapisanych pismem alfabetycznym w dialekcie północno-zachodnio-semickim, począwszy od IX, aż po VI wiek przed Chrystusem[przypis]232. Najstarszy z takich zapisów jest już na słynnej steli Meszy[przypis]233, a forma skrócona JHW na ostrakonach z Kuntillet 'Ajrud (IX w.)[przypis]234. Od niej prawdopodobnie pochodzą skrócone wersje: Jah, Jahû, Jô, spotykane często w imionach teoforycznych (El-jasz, Jo-natan, Je-remiasz, Iza-jasz), czy poetycka aklamacja Hallelu-jah (Wj 15, 2)[przypis]235. Trzeba jednak zauważyć, że pełna forma tetragramu nigdy nie pojawia się w imionach ani nazwach o charakterze teoforycznym. Jedynie na niektórych ostrakonach i papirusach z Elefantyny występuje bliska jej forma JHH[przypis]236.
Również w tekstach asyryjskich i babilońskich, zapisywanych pismem klinowym, pojawiają się liczne imiona własne osób pochodzących z Izraela i Judy, w których występuje formant teoforyczny od imienia JHWH. W tekstach asyryjskich element taki pojawia się po raz pierwszy w IX wieku, za czasów Salmanassara III, wraz z imieniem izraelskiego króla Jehu, zapisanego jako Ia-ú-a[przypis]237, oraz nieco później, za jego następcy, Adadnirariego III, w imieniu kolejnego władcy Izraela - Joasza, zapisanego jako Ia-'a-su[przypis]238. W tekstach babilońskich pierwsze świadectwa tego typu imion pochodzą z czasów Nabuchodonozora II, kiedy wymienia się imię króla Judy - Jojakina, zapisywane jako Ia-'-úº/Ia-'uº/Ia-a-úº/Ia-ku-úº[przypis]239. Najbardziej reprezentatywne w okresie neobabilońskim są formy Ia-'-ú, Ia-o-ú lub Ia-ku-ú, a później, w czasach Achemenidów pojawiają się transkrypcje takie jak: Ia-a-hu-ú/u i ia(-a)-ma. Ostatnią formę czyta się bez wątpienia jako -ia-(-a)-wa[przypis]240.
Jakkolwiek z punktu widzenia historii religii, a także teologii, ważniejsze jest to, jakie cechy przypisują Bogu jego czciciele, niż dochodzenie oryginalnej etymologii imienia, to jednak sama kwestia tej etymologii nie może zostać pominięta[przypis]241. Istnieje względna zgoda co do tego, że zapis JHWH pochodzi od koniugacyjnej formy czasownika hwj z prefiksowym formantem ja- należącym do trzeciej osoby liczby pojedynczej[przypis]242. Z dużym prawdopodobieństwem chodzi o osnowę przyczynowo-sprawczą hifil, która dla tego rdzenia, jest nieznana w innych językach semickich poza syryjskim[przypis]243. Praktycznie użycie tej formy jako imienia Bożego sprawiło, że nabrała ona cech rzeczownika. Przykłady takiego procesu urzeczownikowienia formy czasownikowej można znaleźć w antycznych toponimach semickich: iakrub-El - On pobłogosławił, iatûr-Mēr - Mer powrócił, Ikšudum - On pochwycił, iaitha'(um) - On wybawia, ia-'ûq - On trzyma na boku, Iaģût - On pomaga itp.[przypis]244. Przedmiotem kontrowersji pozostaje jedynie znaczenie formy czasownikowej. Rdzeń hwj (pochodzący od hjh, hwh) może znaczyć: upaść, wiać (o wietrze), być zapalczywym, mówić, istnieć, być, a w formie przyczynowo-sprawczej hifil także stwarzać[przypis]245.
Większość tych propozycji znaczeniowych sprowadza się do podstawowego znaczenia rdzenia hwj wyrażającego ideę wydawania dźwięku lub dmuchania, a sama forma rdzenia jest najprawdopodobniej onomatopeją[przypis]246. Zatem można uznać sens dmuchać za najbardziej antyczne ze znaczeń. W kontekście zjawisk teofanijnych, w których efekty dźwiękowe odgrywają zasadniczą rolę (por. Wj 19; zwłaszcza 1 Krl 19, 12), idea Wellhausena (i Ewalda)[przypis]247, że pierwotny sens imienia JHWH mógł brzmieć: JHWH dmuchnął lub JHWH dmucha/dmie, nie jest pozbawiona sensu[przypis]248. Wiele wskazuje na to, że pierwotnie JHWH reprezentował typ bóstwa atmosferycznego władającego deszczem i burzą, podobnie jak konkurencyjny wobec niego Baal (z Tyru). Oryginalnie ba'al to epitet boga o imieniu Hadad. Z czasem epitet sam nabrał cech imienia własnego. W Biblii ewidentnie jego kult stanowił realną konkurencję dla JHWH i w początkowej fazie tego "konfliktu" Baal był postrzegany jako równorzędny wobec Boga Izraela, a czasem nawet skuteczniejszy niż JHWH[przypis]249.
Z drugiej strony obecna już w Wj 3, 14 forma imienia Bożego wskazuje na to, że Izraelici rozumieli imię swojego Boga jako pewnego rodzaju skrót od dłuższej sentencji. Materiał porównawczy do tego zjawiska znajduje się w tekstach akadyjskich. Wśród wielu różnych amoryckich imion są także i takie, które zawierają rdzeń hwj, połączony z teonimem i tłumaczony w oparciu o sens być/stać się lub sprawić, aby być widocznym/ukazać się: Jahwi-ilum - Bóg się objawił czy Jahwi-Adad - Adad się objawił[przypis] 250. Nie mniej imion o podobnej konstrukcji wiąże się z deifikacją zmarłych przodków[przypis]251. Stąd pojawiła się hipoteza, że również imię JHWH jest oryginalnie związane ze czcią jakiegoś zmarłego przodka. Dość ciekawa wydaje się hipoteza De Moor'a[przypis]252, aby uznać imię JHWH za ekwiwalent formy Jahwe-El i tłumaczyć je w sensie Mój El (Bóg) jest obecny (jako pomagający), a źródło tego imienia widzieć w ubóstwieniu jednego z przodków proto-Izraelitów[przypis]253. Za taką hipotezą może przemawiać zarówno fakt, że nazwa Izra-el nie zawierała pierwotnie formantu teoforycznego od imienia JHWH, lecz teonim El, zaś imię jednego z praprzodków Izraelitów: Jakub (Ja'ăqōb) jest skrótem od J'qb-'l (por. amoryckie Jahqub-el) - Mój El (Bóg) idzie blisko niego/strzeże go[przypis] 254. Podstawowy problem w przyjęciu tej hipotezy leży w tym, że trudno jest uwierzyć w to, że główne bóstwo Izraela, czczone w kulcie, który przybył do Ziemi Obiecanej wraz z przodkami Izraela, było oryginalnie ubóstwionym przodkiem. Choć takie bóstwa są znane na starożytnym Biskim Wschodzie, to jednak nigdy nie odgrywały wiodącej roli w żadnym panteonie. Ich kult pozostawał lokalnym kultem przodka, ograniczonym do ściśle określonej grupy[przypis]255.
Wielu badaczy, trzymając się tezy, że imię JHWH jest skrótem dłuższego epitetu, widziało w tetragramie formę liturgiczną pochodzącą od zwrotu: On, który stworzył (jahwi) zastępy (niebieskie) związana z biblijnym określeniem JHWH Sabaoth[przypis]256 lub pochodną innych, zaginionych już dziś form wyznania wiary z JHWH, jak: El stworzył (jahweh) Izraela (por. Rdz 33, 20) lub El stworzył (jahweh) wiatry[przypis]257. Przy takim rozumieniu oryginalną formą imienia Boga Izraela jest El, a nie JHWH, gdyż drugie imię wyraża raczej charakterystykę Boga Izraela: El, który się objawia (por. Ps 118, 27)[przypis]258. Hipoteza ta, choć ciekawa, ma swoje słabości. Proste porównanie JHWH z Elem z tekstów ugaryckich pozwala sądzić, że asymilacja cech najwyższego Boga panteonu ugaryckiego przez Boga Izraela miała charakter stopniowy. Ponadto najstarsze wzmianki o JHWH zachowane w Biblii wyraźnie pokazują, że Kanaan nie jest kolebką jahwizmu i religia ta przywędrowała na tereny późniejszej Ziemi Obiecanej z dalekiego południa. Z tego względu asymilowanie się jahwizmu w nowym środowisku religijnym miało charakter synkretyczny. Tam, gdzie nie było konkurencyjności, JHWH stopniowo przejmował cechy innych bóstw (np. El), a tam, gdzie istniała konkurencyjność, bóstwa takie traktowane były jako idole przeciwne wyłączności kultu JHWH w Izraelu (np. Baal)[przypis]259." -- strony 669 - 672, dz. cyt.
[koniec przytoczenia]
NOWY KOMENTARZ BIBLIJNY STARY TESTAMENT, ks. Janusz Lemański, KSIĘGA WYJŚCIA, Tom II, Edycja "ŚWIĘTY PAWEŁ", ed. 2009r.
Uwaga: pominąłem szczegóły przypisów 231 - 259, gdyż są tam jedynie tytuły dzieł z podaniem autorów i inne opisy; brak jest natomiast not filologicznych.
Od siebie pragnę dodać, co następuje --
W rozważaniach - tu zapodanych - uderza pisanie w stylu tzw. 'krytyki biblijnej' [proszę nie mylić z tzw. 'krytyką tekstu' przy redagowaniu tekstu w zapisie jęz. oryginału oraz z analizą z tym związaną przy oddaniach wariantowych w Przekładach].
Ponadto: jakoś tak, dziwnym trafem - mimo pisania dużo o 'imionach teoforycznych' - w ogóle pominięto imiona zaczynające się na "Jeho", epatując natomiast innymi formami.
A przecież, owych imion jest 18[20]; i tak mamy owe imiona: Jehoachaz, Jehoadda, Jehoaddin [ew. Jehoaddan], Jehoasz, Jehocadaq, Jehochanan, Jehojachin, Jehojada, Jehojaqim, Jehojariw, Jehonadaw, Jehonatan, Jehoram, Jehosef, Jehoszafat, Jehoszewa [ew. Jehoszawat/inni: Jehoszaweat/], Jehoszua, Jehozawad [kolejność wg układu, jaki przypada w kolejności alfabetycznej w języku polskim; w jęz. hebrajskim - mamy inną kolejność: por. konkordancje do BH].
Czyżby nie wzięto pod rozwagę owych imion, gdyż niejako sugerowałyby formę Imienia Bożego, która zaczynałaby się na... "Jeho"?
Zapodał --
Stephanos, ps. EMET |
Bardzo ciekawe rozwazania, zwlaszcza w kontekscie wielu informacji zrodlowych z tekstow pozabiblijnych. Ale faktycznie, jest niedosyt jesli idzie o podanie istotnych informacji z formy JEHO, ktorych przeciez jest dosc sporo. Samo imie Jezusa sklania sie w kierunku wersji JEHO. Podziekowania dla EMETa. |
_________________ Petroniusz Arbiter |
|
|
|
 |
Arius
badacz Biblii

Pomógł: 1 raz Dołączył: 25 Lut 2008 Posty: 4947 Skąd: kosmopolita
|
Wysłany: 2009-04-05, 10:37
|
|
|
Cytat: | Od siebie pragnę dodać, co następuje --
W rozważaniach - tu zapodanych - uderza pisanie w stylu tzw. 'krytyki biblijnej' [proszę nie mylić z tzw. 'krytyką tekstu' przy redagowaniu tekstu w zapisie jęz. oryginału oraz z analizą z tym związaną przy oddaniach wariantowych w Przekładach].
Ponadto: jakoś tak, dziwnym trafem - mimo pisania dużo o 'imionach teoforycznych' - w ogóle pominięto imiona zaczynające się na "Jeho", epatując natomiast innymi formami.
A przecież, owych imion jest 18[20]; i tak mamy owe imiona: Jehoachaz, Jehoadda, Jehoaddin [ew. Jehoaddan], Jehoasz, Jehocadaq, Jehochanan, Jehojachin, Jehojada, Jehojaqim, Jehojariw, Jehonadaw, Jehonatan, Jehoram, Jehosef, Jehoszafat, Jehoszewa [ew. Jehoszawat/inni: Jehoszaweat/], Jehoszua, Jehozawad [kolejność wg układu, jaki przypada w kolejności alfabetycznej w języku polskim; w jęz. hebrajskim - mamy inną kolejność: por. konkordancje do BH].
Czyżby nie wzięto pod rozwagę owych imion, gdyż niejako sugerowałyby formę Imienia Bożego, która zaczynałaby się na... "Jeho"?
Zapodał --
Stephanos, ps. EMET |
Może napisałbyś do autora tekstu, ciekawe jak wytłumaczyłby to pominięcie. |
|
|
|
 |
EMET
Wyznanie: Świadkowie Jehowy w Polsce
Pomógł: 248 razy Dołączył: 04 Wrz 2006 Posty: 11186
|
Wysłany: 2009-04-05, 11:28
|
|
|
Arius napisał/a: | Cytat: | Od siebie pragnę dodać, co następuje --
W rozważaniach - tu zapodanych - uderza pisanie w stylu tzw. 'krytyki biblijnej' [proszę nie mylić z tzw. 'krytyką tekstu' przy redagowaniu tekstu w zapisie jęz. oryginału oraz z analizą z tym związaną przy oddaniach wariantowych w Przekładach].
Ponadto: jakoś tak, dziwnym trafem - mimo pisania dużo o 'imionach teoforycznych' - w ogóle pominięto imiona zaczynające się na "Jeho", epatując natomiast innymi formami.
A przecież, owych imion jest 18[20]; i tak mamy owe imiona: Jehoachaz, Jehoadda, Jehoaddin [ew. Jehoaddan], Jehoasz, Jehocadaq, Jehochanan, Jehojachin, Jehojada, Jehojaqim, Jehojariw, Jehonadaw, Jehonatan, Jehoram, Jehosef, Jehoszafat, Jehoszewa [ew. Jehoszawat/inni: Jehoszaweat/], Jehoszua, Jehozawad [kolejność wg układu, jaki przypada w kolejności alfabetycznej w języku polskim; w jęz. hebrajskim - mamy inną kolejność: por. konkordancje do BH].
Czyżby nie wzięto pod rozwagę owych imion, gdyż niejako sugerowałyby formę Imienia Bożego, która zaczynałaby się na... "Jeho"?
Zapodał --
Stephanos, ps. EMET |
Może napisałbyś do autora tekstu, ciekawe jak wytłumaczyłby to pominięcie. |
EMET:
Już przynajmniej do jednego kiedyś pisałem i odczucia są... mieszane, powiedzmy.
Co się dziwić, skoro wiadomo, że forma pełna imienia Jezus to "Jehoszua".
Gołym okiem widać, że początek zaczyna się na "Jeho" [nie na "Jah"], natomiast etymologicznie piszą per "Jahwe jest zbawieniem"; czemu przynajmniej nie "Jeho zbawia" czy tp.?
Bywa, że piszą nawet: "Bóg zbawia", mimo, że obok podają pełną formę semicką "Jehoszua"; por. np. przypis do wg Mateusza 1:21 w Przekł. BPoznańskiej.
Z członem od "Bóg" byłoby "Eliszua"; i takie imię własne jest w Biblii - 2 Samuela 5:15; 1 Kronik 14:5.
Co się tyczy imion 'teoforycznych', to od formy "Jah" mamy w członie imion na końcu, nie na początku. Na "Jah" zaczyna się tylko jedno imię "Jahdaj", ale niekoniecznie musi etymologicznie pochodzić od "Jah".
Jeśli już przy temacie, to proszę zwrócić uwagę na różne hipotezy z pogranicza tzw. 'krytyki biblijnej'...
Dwie wypowiedzi i jakże różne opinie o możliwej etymologii Imienia Bożego.
Stephanos, ps. EMET |
_________________ „Wielu będzie biegać tu i tam [po hebrajsku: < jᵊszōṭᵊṭû >], i nastanie obfitość prawdziwej wiedzy” -- Daniela 12:4b; ‘PNŚ/ZW’, Przypis. |
|
|
|
 |
din
Pomógł: 38 razy Dołączył: 17 Kwi 2008 Posty: 2289
|
Wysłany: 2011-06-16, 07:41
|
|
|
Bóg np oznacza " Mocny" , "Wieczny" |
|
|
|
 |
judejahu
Love=Peace=Unity
Wyznanie: JehoszuJAH MesziJAH/były katolik
Pomógł: 1 raz Wiek: 41 Dołączył: 24 Cze 2012 Posty: 319 Skąd: wszechświat
|
Wysłany: 2012-08-26, 00:20
|
|
|
IMIĘ JEST JEDNO:
JAHWEH - Potężne i Mocne. halleluJAH! |
_________________ Wszyscy jesteśmy współtwórcami każdego napotkanego życia.
----------------------------------------------------
religia to biznes. kościół to firma. "duchowni" to zarząd. wyznawcy to klientela. |
|
|
|
 |
arkadiusz
Wyznanie: Chrześcijański Zbór Świadków Jehowy
Wiek: 28 Dołączył: 31 Lip 2012 Posty: 113 Skąd: --
|
Wysłany: 2012-08-26, 11:03
|
|
|
z drugiej strony IMIĘ JHWH zostało usunięte przez hierarchię kk. |
|
|
|
 |
ShadowLady86
Administrator

Wyznanie: Chrześcijanin
Pomogła: 273 razy Wiek: 36 Dołączyła: 14 Sty 2012 Posty: 4440
|
Wysłany: 2012-08-26, 11:06
|
|
|
arkadiusz napisał/a: | z drugiej strony IMIĘ JHWH zostało usunięte przez hierarchię kk. |
Dlaczego tak twierdzisz? |
_________________ 1.Ludzie są głupi: niemal we wszystko uwierzą, bo chcą, żeby to była prawda, lub dlatego, że się obawiają, iż może to być prawda.
2.Najlepsze intencje mogą spowodować największe szkody.
3.Uczucia rządzą rozumem.
4.W przebaczeniu tkwi magia, która uzdrawia. W przebaczeniu, które dajesz, a zwłaszcza w tym, które uzyskujesz.
5.Zważaj na to, co ludzie czynią, a nie tylko na ich słowa, bo czyny zdradzą kłamstwo.
6.Możesz się podporządkować wyłącznie władzy rozumu. [...]
|
|
|
|
 |
arkadiusz
Wyznanie: Chrześcijański Zbór Świadków Jehowy
Wiek: 28 Dołączył: 31 Lip 2012 Posty: 113 Skąd: --
|
Wysłany: 2012-08-26, 12:32
|
|
|
Watykan usiłuje wyeliminować z użycia imię Boga
HIERARCHIA katolicka usiłuje wyeliminować z liturgii kościelnej imię Boga. W ubiegłym roku watykańska Kongregacja do spraw Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów rozesłała do wszystkich episkopatów na świecie rozporządzenie w tej sprawie. Uczyniła to na polecenie papieża.
W dokumencie tym, opatrzonym datą 29 czerwca 2008 roku, stwierdzono, że wbrew wyraźnym zaleceniom „w ostatnich latach wkradła się praktyka wypowiadania własnego imienia Boga Izraela, które zapisywane jest czterema spółgłoskami alfabetu hebrajskiego w postaci יהוה (JHWH) i znane jako święty lub Boski tetragram”. Jak dalej zauważono, w różnych językach imię Boże bywa oddawane w rozmaity sposób: między innymi przez „Jahwe”, „Yahwè”, „Jahweh”, „Jahwè”, „Jave” czy „Yehovah”. Jednakże ta watykańska dyrektywa stara się na nowo umocnić tradycyjne stanowisko Kościoła katolickiego — nakazuje zastępować ów tetragram słowem „Pan”. Ponadto imienia Bożego w postaci „JHWH nie należy używać ani wymawiać” w liturgii oraz w kościelnych pieśniach i modlitwach.
Na poparcie takiego stanowiska w rozporządzeniu tym powołano się na „odwieczną tradycję” katolicyzmu. Wysunięto twierdzenie, że nawet w Septuagincie (przekładzie Pism Hebrajskich powstałym w czasach przedchrześcijańskich) imię Boże konsekwentnie oddawano greckim słowem Kýrios (Pan). Stąd też, jak powiedziano dalej, „również chrześcijanie od samego początku nigdy nie wymawiali boskiego tetragramu”. Ale pogląd ten kłóci się z wyraźnymi dowodami potwierdzającymi coś zupełnie innego. We wczesnych kopiach Septuaginty imienia Bożego nie zastępowano wyrazem Kýrios, lecz zapisywano je starohebrajskimi literami odpowiadającymi JHWH. Pierwsi naśladowcy Chrystusa znali to imię i je wymawiali. Sam Jezus, modląc się do swego Ojca, oświadczył: „Dałem im poznać twoje imię” (Jana 17:26). A w modlitwie wzorcowej zawarł takie słowa: „Nasz Ojcze w niebiosach, niech będzie uświęcone twoje imię” (Mateusza 6:9).
Wszyscy chrześcijanie powinni pragnąć uświęcać imię Boga. Watykan, starając się wyeliminować je z użycia, znieważa Jehowę, który oświadczył: „Jahwe (...): Takie jest moje imię na wieki i tak mają Mnie nazywać wszystkie pokolenia
W polskich przekładach Biblii imię to pojawia się w formie „Jehowa” lub „Jahwe”.
a wiecie co znaczy słowo ALLELUJA - WYSŁAWIAJCIE JEHOWĘ |
|
|
|
 |
amiko

Wyznanie: Słowianin
Pomógł: 128 razy Dołączył: 09 Wrz 2006 Posty: 3492
|
Wysłany: 2012-08-26, 19:51
|
|
|
arkadiusz
Cytat: | We wczesnych kopiach Septuaginty imienia Bożego nie zastępowano wyrazem Kýrios, lecz zapisywano je starohebrajskimi literami odpowiadającymi JHWH. Pierwsi naśladowcy Chrystusa znali to imię i je wymawiali. Sam Jezus, modląc się do swego Ojca, oświadczył: „Dałem im poznać twoje imię” (Jana 17:26). A w modlitwie wzorcowej zawarł takie słowa: „Nasz Ojcze w niebiosach, niech będzie uświęcone twoje imię” (Mateusza 6:9).
Wszyscy chrześcijanie powinni pragnąć uświęcać imię Boga. Watykan, starając się wyeliminować je z użycia, znieważa Jehowę, który oświadczył: „Jahwe (...): Takie jest moje imię na wieki i tak mają Mnie nazywać wszystkie pokolenia
W polskich przekładach Biblii imię to pojawia się w formie „Jehowa” lub „Jahwe”.
a wiecie co znaczy słowo ALLELUJA - WYSŁAWIAJCIE JEHOWĘ |
Z Biblii wynika,że Syn Boży יהוה Chrystus,Pośrednik Starego i Nowego Przymierza,przekazał Żydom swoje wieczne imię יהוה.Imię to:
- nie tłumaczy się na Pan,Jehowa,Jahwe,itd,
-nie dotyczy ono Boga Ojca,ale odnosi się do Syna Bożego,
-nigdzie Syn Boży nie mówił o Bogu Ojcu,że jest Jehową lub Jahwe.
Pierwsi naśladowcy Chrystusa znali Jego wieczne imię יהוה i je wymawiali,dlatego powinno ono pozostać w Biblii w niezmienionej formie,tak jak to było w pierwszym przekładzie Septuaginty. |
_________________ Bo ja nie wstydzę się ewangelii chrystusowej o obecnym w nas wszystkich Chrystusie,Słowie Bożym (Kol.1.24-28).Jest On bowiem mocą i Mądrością Bożą (1 Kor.1.24) ku zbawieniu dla każdego wierzącego, najpierw dla Żyda, potem dla Greka. |
|
|
|
 |
Kefaz
Pomógł: 5 razy Dołączył: 08 Cze 2012 Posty: 123
|
Wysłany: 2012-08-27, 07:39
|
|
|
arkadiusz napisał/a: | Watykan usiłuje wyeliminować z użycia imię Boga
HIERARCHIA katolicka usiłuje wyeliminować z liturgii kościelnej imię Boga. W ubiegłym roku watykańska Kongregacja do spraw Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów rozesłała do wszystkich episkopatów na świecie rozporządzenie w tej sprawie. Uczyniła to na polecenie papieża.
W dokumencie tym, opatrzonym datą 29 czerwca 2008 roku, stwierdzono, że wbrew wyraźnym zaleceniom „w ostatnich latach wkradła się praktyka wypowiadania własnego imienia Boga Izraela, które zapisywane jest czterema spółgłoskami alfabetu hebrajskiego w postaci יהוה (JHWH) i znane jako święty lub Boski tetragram”. Jak dalej zauważono, w różnych językach imię Boże bywa oddawane w rozmaity sposób: między innymi przez „Jahwe”, „Yahwè”, „Jahweh”, „Jahwè”, „Jave” czy „Yehovah”. Jednakże ta watykańska dyrektywa stara się na nowo umocnić tradycyjne stanowisko Kościoła katolickiego — nakazuje zastępować ów tetragram słowem „Pan”. Ponadto imienia Bożego w postaci „JHWH nie należy używać ani wymawiać” w liturgii oraz w kościelnych pieśniach i modlitwach.
Na poparcie takiego stanowiska w rozporządzeniu tym powołano się na „odwieczną tradycję” katolicyzmu. Wysunięto twierdzenie, że nawet w Septuagincie (przekładzie Pism Hebrajskich powstałym w czasach przedchrześcijańskich) imię Boże konsekwentnie oddawano greckim słowem Kýrios (Pan). Stąd też, jak powiedziano dalej, „również chrześcijanie od samego początku nigdy nie wymawiali boskiego tetragramu”. Ale pogląd ten kłóci się z wyraźnymi dowodami potwierdzającymi coś zupełnie innego. We wczesnych kopiach Septuaginty imienia Bożego nie zastępowano wyrazem Kýrios, lecz zapisywano je starohebrajskimi literami odpowiadającymi JHWH. Pierwsi naśladowcy Chrystusa znali to imię i je wymawiali. Sam Jezus, modląc się do swego Ojca, oświadczył: „Dałem im poznać twoje imię” (Jana 17:26). A w modlitwie wzorcowej zawarł takie słowa: „Nasz Ojcze w niebiosach, niech będzie uświęcone twoje imię” (Mateusza 6:9).
Wszyscy chrześcijanie powinni pragnąć uświęcać imię Boga. Watykan, starając się wyeliminować je z użycia, znieważa Jehowę, który oświadczył: „Jahwe (...): Takie jest moje imię na wieki i tak mają Mnie nazywać wszystkie pokolenia
W polskich przekładach Biblii imię to pojawia się w formie „Jehowa” lub „Jahwe”.
a wiecie co znaczy słowo ALLELUJA - WYSŁAWIAJCIE JEHOWĘ |
A Maria, ziemska matka Jezusa, oświadczyła: „Dusza moja wywyższa Jehowę, (...) wielkich czynów dokonał dla mnie Mocarny i święte jest jego imię” (Łukasza 1:46, 49). |
|
|
|
 |
ShadowLady86
Administrator

Wyznanie: Chrześcijanin
Pomogła: 273 razy Wiek: 36 Dołączyła: 14 Sty 2012 Posty: 4440
|
Wysłany: 2012-08-27, 07:43
|
|
|
arkadiusz napisał/a: | HIERARCHIA katolicka usiłuje wyeliminować z liturgii kościelnej imię Boga. W ubiegłym roku watykańska Kongregacja do spraw Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów rozesłała do wszystkich episkopatów na świecie rozporządzenie w tej sprawie. Uczyniła to na polecenie papieża. |
A jesteś może w posiadaniu jakiegoś źródła? Osobiście nie słyszałam o czymś takim. |
_________________ 1.Ludzie są głupi: niemal we wszystko uwierzą, bo chcą, żeby to była prawda, lub dlatego, że się obawiają, iż może to być prawda.
2.Najlepsze intencje mogą spowodować największe szkody.
3.Uczucia rządzą rozumem.
4.W przebaczeniu tkwi magia, która uzdrawia. W przebaczeniu, które dajesz, a zwłaszcza w tym, które uzyskujesz.
5.Zważaj na to, co ludzie czynią, a nie tylko na ich słowa, bo czyny zdradzą kłamstwo.
6.Możesz się podporządkować wyłącznie władzy rozumu. [...]
|
|
|
|
 |
amiko

Wyznanie: Słowianin
Pomógł: 128 razy Dołączył: 09 Wrz 2006 Posty: 3492
|
Wysłany: 2012-08-27, 09:11
|
|
|
Kefaz
Cytat: | A Maria, ziemska matka Jezusa, oświadczyła: „Dusza moja wywyższa Jehowę, (...) wielkich czynów dokonał dla mnie Mocarny i święte jest jego imię” (Łukasza 1:46, 49). |
Łuk.1.46
Tekst grecki: και ειπεν μαριαμ μεγαλυνει η ψυχη μου τον κυριον
BW:I rzekła Maria: Wielbi dusza moja Pana,
Dlaczego ŚJ w PNŚ przetłumaczyli κυριον jako Jehowę,a w BW i w pozostałych przekładach κυριον jest przetłumaczone jako Pana?
Jeśli Maria znała plemiennego bożka Jehowę-Niszczyciela,to wiedziała,że to nie jest prawdziwy Bóg i to nie o Jehowie-Niszczycielu mówiła. |
_________________ Bo ja nie wstydzę się ewangelii chrystusowej o obecnym w nas wszystkich Chrystusie,Słowie Bożym (Kol.1.24-28).Jest On bowiem mocą i Mądrością Bożą (1 Kor.1.24) ku zbawieniu dla każdego wierzącego, najpierw dla Żyda, potem dla Greka. |
|
|
|
 |
Henryk
Pomógł: 453 razy Dołączył: 10 Lis 2008 Posty: 10237
|
Wysłany: 2012-09-06, 17:12
|
|
|
Tyle tu rozpisujemy się, jak należy wymawiać imię nazywać Naszego Boga, czy Jego Syna.
Skupiamy się chyba nie na tym problemie.
Cytat: | Poznać imię Boże, to znaczy poznać Boga charakter, Jego niewzruszoną sprawiedliwość, niezrównaną mądrość, niezgłębioną miłość i nieograniczoną potęgę. Poznać Boga w taki sposób jest wielką rzeczą. Jest wielkim zaszczytem i przywilejem. |
Podobnie jest z imieniem Jezusa.
Co z tego, że poprawnie wypowiemy Imię...
Więcej TU.
A także i TU.
Oczywiście dla zainteresowanych! |
|
|
|
 |
.Cyprian.

Pomógł: 87 razy Dołączył: 26 Lut 2012 Posty: 1295
|
Wysłany: 2012-09-06, 17:26
|
|
|
Henryk napisał/a: | Tyle tu rozpisujemy się, jak należy wymawiać imię nazywać Naszego Boga, czy Jego Syna.
Skupiamy się chyba nie na tym problemie.
|
Henryk, uważasz, że to w ogóle nie ma sensu? Przecież też jest potrzebne chyba. |
|
|
|
 |
|
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Możesz ściągać załączniki na tym forum
|
Dodaj temat do Ulubionych Wersja do druku
|
•
|