"Czyńcie to na moją pamiątkę" tzn. kiedy?

[DonCicio]

Święta Wielkanocne paradoksalnie obchodzone są na świecie już dwa dni po „Wielkiej Nocy”, ponieważ Jezus zawarł przymierze wieczorem w święto paschy, które wypadło akurat w piątek a nie w niedzielę czy poniedziałek. Ktoś może jednak powiedzieć: „czy to takie ważne, w którym dniu była wieczerza z okazji święta paschy?”.

Oczywiście że ma znaczenie!

Tak jak żydowskie święto paschy obchodzone było w ściśle określonym czasie, 14 Nisan (Abib) po zachodzie słońca
(Liczb 28:16 / PWT 16:1 / Mat 26:2), tak uczniowie Jezusa mieli „czynić to Jego pamiątkę” tego samego dnia 14 Nisan po zachodzie słońca.

Dlaczego więc święta wielkanocne obchodzone są w innym okresie?

Odpowiedź może być zaskakująca! Ponieważ mają więcej wspólnego z pogańskimi świętami płodności i wiosennego odradzania się życia, aniżeli z upamiętnianiem śmierci Jezusa - co mieli czynić Jego uczniowie (Łuk 22:19):

„Bo za każdym razem, gdy jecie ten chleb i pijecie z tego kielicha, ogłaszacie śmierć Pana, aż on przyjdzie” (1 Kor 11:26)

"W The American Book of Days (Amerykańska księga świąt) trafnie ujęto pochodzenie Wielkanocy: 'Nie ma cienia wątpliwości, że pierwotny Kościół przejął stare pogańskie rytuały i nadał im chrześcijańską treść'"

Co Biblia mówi o Wielkanocy?

[EMET]

EMET:
Kto interesuje się historią KRzK -- tudzież historią 'dogmatów' i 'doktryn' -- ten wie, że były Spory odnośnie święcenia Paschy chrystiańskiej, które ostatecznie jakby 'przecięto' na "Soborze Nicejskim". Były już o tym posty na Forum...
Warto nawiązać do tzw. kwartodecymian, którzy obchodzili ``paschę chrystiańską`` DOKŁADNIE w dniu 14 Nisan: bez względy na dzień, w którym przypadało. Np. Świadkowie Jehowy obchodzili w tym roku [2024] w niedzielę 24 marca - po zachodzie słońca [kiedy zaczynał się księżycowy dzień 14 Nisan].

Stephanos, ps. EMET

[Nieziem]

Tak jak żydowskie święto paschy obchodzone było w ściśle określonym czasie, 14 Nisan (Abib) po zachodzie słońca
(Liczb 28:16 / PWT 16:1 / Mat 26:2), tak uczniowie Jezusa mieli „czynić to Jego pamiątkę” tego samego dnia 14 Nisan po zachodzie słońca.

Czy to znaczy, że uczniowie Pana Jezusa mieli (oprócz czynić Jego pamiątkę) obchodzić Paschę według żydowskiego zwyczaju?
Pytam, bo miałem okazje być dwa razy na obchodach pamiątki wśród Świadków Jechowy, i ani razu nie był tam serwowany baranek paschalny.
A jeśli się nie obchodzi żydowskiej Paschy, to dlaczego trzymać się jakiejś konkretnej daty, albo ograniczać udział w pamiątce do raz w roku?
Przypominają się tu słowa Pawła do Piotra:
Jeśli ty, będąc Żydem, żyjesz po pogańsku, a nie po żydowsku, czemu przymuszasz pogan, aby żyli po żydowsku? Gal.2,14

[radek]

Słowa "Czyńcie to na moją pamiątkę", odnoszą się do odmawiania błogosławieństwa przy posiłku. Źródłem przekleństwa lub błogosławieństwa są słowa pochodzące z serca. Nasze słowa mają uświęcać, nie potępiać. Uświęcać pokarmy na Jego pamiątkę, lecz i nie tylko pokarmy, ponieważ to uświęcenie zwycięża nad śmiercią - to jest istota Pamiątki

[EMET]

EMET:

'Barankiem paschalnym' dla chrystian jezusowo-apostolskich był -- w czasach apostolskich -- Ten, o którym czytamy: "Usuńcie stary zakwas, żeby być nowym ciastem, tak jak jesteście wolni od kwasu. Bo istotnie Chrystus, nasza ofiara paschalna, został ofiarowany." [1 do Koryntian 5:7].
W 1. Piotra 1:18, 19 czytamy: "18 Bo wiecie, że od swojego daremnego stylu życia, przekazanego wam przez przodków*, nie zostaliście uwolnieni* czymś zniszczalnym — srebrem albo złotem. 19 Zostaliście uwolnieni drogocenną krwią Chrystusa — podobną do krwi baranka, który nie ma skazy ani wady." ['PNŚ-2018'].

Uprzytomnienie miało miejsce poprzez wyobrażenia ciała i krwi Jezusa: przaśny chleb oraz wino gronowe wytrawne. Ważna była prostota, nie zaś jakieś teologiczne enuncjacje [np. tzw. transsubstancjacja].

Stephanos, ps. EMET

[DonCicio]

Czy to znaczy, że uczniowie Pana Jezusa mieli (oprócz czynić Jego pamiątkę) obchodzić Paschę według żydowskiego zwyczaju?

Nie. Nie mieli obchodzić Żydowskiej Paschy. Mieli spożywać emblematy symbolizujące ciało i krew Jezusa w postaci chleba i wina:
"(...) Jezus wziął chleb (...) połamał go i dając uczniom (...) Wziął także kielich (...) dał im go (...)" (Mat 26:26,27)

"Wziął też chleb (...) dał im, mówiąc (...) Czyńcie to na moją pamiątkę" (Łuk 22:19)

Jezus podawał im chleb i wino i to mieli czynić na pamiątkę Jego śmierci, upamiętniając złożenie Jego ciała i przelanie Jego krwi jako okupu.

Pytam, bo miałem okazje być dwa razy na obchodach pamiątki wśród Świadków Jechowy, i ani razu nie był tam serwowany baranek paschalny.

To Jezus stał się barankiem paschalnym który złożył siebie w ofierze:
"Następnego dnia Jan zobaczył idącego do niego Jezusa i rzekł: 'Oto Baranek Boży, który usuwa grzech świata!'" (Jan 1:29)

"A czytał na głos ten fragment Pism: „Prowadzono go jak owcę na rzeź. I jak baranek, który milczy, gdy się go strzyże, tak on nie otwierał swoich ust" (Dzie 8:32)

"Usuńcie stary zakwas, żeby się stać nowym ciastem, wolnym od zakwasu. W rzeczywistości przecież tacy jesteście. Bo Chrystus, nasz baranek paschalny, został złożony w ofierze" (1 Kor 5:7)

Jeżeli miałeś nadzieję, że "będzie serwowany baranek", to znaczy, że niedokładnie przeczytałeś sprawozdanie o Wieczerzy Pańskiej. Przecież On nie podawał im baraniny, tylko chleb i wino.

A jeśli się nie obchodzi żydowskiej Paschy, to dlaczego trzymać się jakiejś konkretnej daty, albo ograniczać udział w pamiątce do raz w roku?

Skoro tak uczynił Jezus, to tak czynią też jego naśladowcy (1 Pio 2:21). Tak nam po prostu zakazał czynić (czyńcie to na moją pamiątkę). Żydowska Pascha symbolizowała wyjście Izraelitów z niewoli Egipskiej, zaś śmierć Jezusa symbolizowało wyjście z niewoli Adamowego grzechu: "Właśnie zbliżała się żydowska Pascha i Jezus udał się do Jerozolimy" (Jan 2:13). Tak więc 14 Nisan nie był przypadkowym dniem złożenia okupu za ludzkość i wyjścia z niewoli grzechu w którą człowiek popadł w Edenie: "Jak przez Adama wszyscy umierają, tak dzięki Chrystusowi wszyscy powrócą do życia"
(1 Kor 15:22).

[Nieziem]

Istotą wieczerzy Pańskiej jest to co zupełnie pominąłeś czyli to, że jedli i pili, wszyscy, na znak jedności. Dlatego też karykaturalne jest to co się dzieje na uroczystości Pamiątki u Świadków Jechowy, gdy talerzyk z chlebem (a następnie kielich z winem) jest podawany z rąk do rąk, i nikt nie spożywa. To co tak właściwie nakazał Pan Jezus? Bycie w poczuciu niegodności i tylko patrzeć czy jednak aby brać udział wiedząc, że jest się uczestnikiem jednego chleba, bo taka jest wola Boga, i "efekt" misji Pomazańca? W jaki sposób ktoś by mógł uzupełnić dzieło Pana Jezusa? Co można uczynić aby stać się godnym, aby być wybranym przez Boga do tej godności? To diabelska sprawa jest, jak na początku zasiał ziarno wątpliwości czy na pewno Bóg powiedział? tak tutaj pyta podobnie czy na pewno jesteś godzien?
Ortodoksyjni Żydzi nadal celebrują Paschę. Pan Jezus na takiej "baraninowej kolacji" ustanowił Swoją Pamiątkę. To ja się pytam, czy tylko "15 Nisan" bierzesz z tego żydowskiego święta czy coś jeszcze? Zarzucasz katolickiej Wielkanocy, że wywodzi się z pogaństwa, a ma przecież genezę w żydowskim święcie Paschy, czyli podobnie jak Pamiątka Wieczerzy, którą obchodzisz. Dalszego uważasz, że Twoje świętowanie jest właściwe, a katolickie błędne?
Dla mnie oba są wypaczoną interpretacją tego, co zalecił Pan Jezus.

[Bobo]

jedli i pili, wszyscy, na znak jedności.

Nie, robili to na znak przymierza.
„Ten kielich oznacza nowe przymierze na mocy mojej krwi, która ma być za was wylana.
(Łuk 22:20)

i nikt nie spożywa

Kolejny błąd. Niektórzy spożywają.

W jaki sposób ktoś by mógł uzupełnić dzieło Pana Jezusa?

Nie wiem, czy dobrze rozumiem pytanie, ale to, co zrobił Jezus, nie ma potrzeby uzupełniać. Oddając swoje życie na okup, zrobił wszystko.

Co można uczynić aby stać się godnym, aby być wybranym przez Boga do tej godności?

Ty nie możesz zrobić NIC. Tak jak dziecko nie decyduje o tym, że zostało zrodzone, tak samo 'nowozrodzenie' sami z siebie nie zdecydowali, że Bóg i zrodził do nowej nadziei. Dlatego jakieś nawiązywanie do diabelskich powiązań, jest niesmaczne. Nikt z obecnych na Pamiątce nie ma wątpliwości o jakich głupio piszesz.

[EMET]

jedli i pili, wszyscy, na znak jedności.

Nie, robili to na znak przymierza.
„Ten kielich oznacza nowe przymierze na mocy mojej krwi, która ma być za was wylana.
(Łuk 22:20)

i nikt nie spożywa

Kolejny błąd. Niektórzy spożywają.

W jaki sposób ktoś by mógł uzupełnić dzieło Pana Jezusa?

Nie wiem, czy dobrze rozumiem pytanie, ale to, co zrobił Jezus, nie ma potrzeby uzupełniać. Oddając swoje życie na okup, zrobił wszystko.

Co można uczynić aby stać się godnym, aby być wybranym przez Boga do tej godności?

Ty nie możesz zrobić NIC. Tak jak dziecko nie decyduje o tym, że zostało zrodzone, tak samo 'nowozrodzenie' sami z siebie nie zdecydowali, że Bóg i zrodził do nowej nadziei. Dlatego jakieś nawiązywanie do diabelskich powiązań, jest niesmaczne. Nikt z obecnych na Pamiątce nie ma wątpliwości o jakich głupio piszesz.

EMET:
Np. u nas --- w miejscowości, gdzie mieszkam --- jest Brat, który spożywa emblematy; jest to sprawa między nim a Jehową Bogiem.
Kwestia spożywania i niespożywania – emblematów [przaśny chleb oraz wino gronowe czerwone wytrawne] – jest każdorazowo objaśniana w wykładzie Pamiątkowym. W grę wchodzi zawarcie »Przymierza co do Królestwa«, jakie Jezus zawarł z tymi, którzy z Nim mają w przyszłości być współkrólami i współkapłanami w niebiosach Jehowy.

Często u prześmiewców [np. takich jak User 'Nieziem'...] sprowadza się wszystko do „talerzyka/ów/” oraz „kielicha/ów/” i kpinie o niespożywaniu…

Stephanos, ps. EMET

[Nieziem]

Pan Jezus z dwunastoma spożył paschalną wieczerzę. Następnie, gdy Judasz wyszedł, Pan Jezus pobłogosławił i rozdał chleb każdemu obecnemu, po czym pobłogosławił i podał każdemu obecnemu kielich z winem. Nie mam wątpliwości, że każdy z jedenastu spożył chleb i wino. Inne fragmenty Pisma świadczą o tym, że uczniowie mają udział w jednym chlebie i jednym kielichu. Na pamiątkę jest zalecone właśnie czynienie tego:
A gdy oni jedli, Jezus wziął chleb i odmówiwszy błogosławieństwo, połamał i dał uczniom, mówiąc: «Bierzcie i jedzcie, to jest Ciało moje». Następnie wziął kielich i odmówiwszy dziękczynienie, dał im, mówiąc: «Pijcie z niego wszyscy, bo to jest moja Krew Przymierza, która za wielu będzie wylana na odpuszczenie grzechów. Mat.26
Jaka jest rola tych, którzy nie jedzą i nie piją podczas Pamiątki? Kim oni są?
Ja nie piszę prześmiewczo, a świadczę o tym, co widziałem. A jeśli to nie był talerzyk ale wiklinowy koszyczek, nic to nie zmienia, skoro było to podawane dalej, bez skosztowania zawartości.
To jeszcze raz, jeśli razi słowo "niespożywanie" to z czym innym to powiązać?
Jeśli Pamiątka ustanowiona przez Pana Jezusa nie jest związana ze spożywaniem chleba i wina, to o czym jest?
I jeszcze to, jaka jest podstawa do twierdzenia, że jest jakieś wybraństwo Boże, które upoważnia jednych do brania udziału w Pamiątce, a innych stawia w pozycji obserwatora wydarzeń? Pytam o źródło podziałów między uczniami. A to tutaj, że jedni spożywają, inni nie spożywają. W innej kwestii, że jedni będą w niebie, a inni na ziemi.
Ja w rozdzielaniu jedenej owczarni widzę działanie przeciwnika, a nie inspiracje Ducha Świętego.

[EMET]

EMET:
Wszakże ‘wybraństwo’ jest nauką biblijną, jak czytamy: „Ci stoczą bitwę z Barankiem, ale Baranek ich zwycięży, ponieważ jest Panem panów i Królem królów. Zwyciężą też ci, którzy są z nim POWOŁANI i WYBRANI, i WIERNI.” [Apok/Obj 17:14].
„Zostali KUPIENI spośród ludzi jako Pierwociny dla Boga i dla Baranka.” [Obj 14:4b].

O ile dany ktoś [obojga płci] w duchu synostwa uważa, iż »jest uczestnikiem Nowego Przymierza«, ten spożywa przaśny chleb oraz wino czerwone gronowe wytrawne. Takie to i ,wybraństwo’...

Stephanos, ps. EMET

[Nieziem]

jedli i pili, wszyscy, na znak jedności.

Nie, robili to na znak przymierza.
„Ten kielich oznacza nowe przymierze na mocy mojej krwi, która ma być za was wylana.
(Łuk 22:20)

Wszakże ‘wybraństwo’ jest nauką biblijną, jak czytamy: „Ci stoczą bitwę z Barankiem, ale Baranek ich zwycięży, ponieważ jest Panem panów i Królem królów. Zwyciężą też ci, którzy są z nim POWOŁANI i WYBRANI, i WIERNI.” [Apok/Obj 17:14].
„Zostali KUPIENI spośród ludzi jako Pierwociny dla Boga i dla Baranka.” [Obj 14:4b].

O ile dany ktoś [obojga płci] w duchu synostwa uważa, iż »jest uczestnikiem Nowego Przymierza«, ten spożywa przaśny chleb oraz wino czerwone gronowe wytrawne. Takie to i ,wybraństwo’...

Między ustanowieniem Pamiątki a przelaniem krwi minęło (mniej więcej) 20 godzin. Kiedy było zawarte nowe przymierze, podczas wieczerzy czy na krzyżu (palu)? Jeśli przy skonaniu, to niezasadne jest przypisywanie Pamiątce takiego znaczenia w odniesieniu do Przymierza. Chleb i wino podczas Ostatniej wieczerzy symbolizowały "ofiarowanie" ciała i krwi Pana Jezusa, które miało miejsce te 20 godzin później. Spożywanie chleba i wina jest oznaką akceptacji tego, co Pan Jezus dokonał. Powstrzymanie się od spożycia jest odrzucaniem tej łaski.
(Na marginesie, można zadać jeszcze pytanie, wspominamy wieczerzę czy ukrzyżowanie zakończone śmiercią Pomazańca?)
Ale wracając, z jakiego powodu mamy czynić uczestnictwo w chlebie i winie?, mówi Pan Jezus:
To jest Ciało moje, które za was będzie wydane: to czyńcie na moją pamiątkę!
Chleb i kielich, symbole użyte przez Pana Jezusa, mają konkretne znaczenie, w fizycznym życiu oznaczające nie więcej niż jeden, ale dokładnie jeden, czyli nie dwa, więc nie ma uzasadnienia dla takiego podzialu, że jedni spożywają, a drudzy tylko patrzą, albo jedni na ziemi, a inni w niebie. No chyba że przyjąć, iż ci co nie spożywają nie są z Jego owiec, ale wtedy...
Gdyby uznać, że zapisy Pisma o wybraństwie zastosować do tych, którzy czują się godni spożywania, to kim są ci, którzy nie spożywają? Jeśli ci drudzy nie są wybrani przez Boga, to co robią w gronie wybranych? Jeśli Ty nie spożywasz, to kim jesteś dla Boga, gdyż taką postawą świadczysz, że On Ciebie nie wybrał, i na co czekasz, jeśli nie na najlepsze, które przygotował Bóg dla tych, którzy Go miłują. No chyba że wiesz, że Boga nie kochasz, ale wtedy... Gdzie w tym sens?

[EMET]

EMET:

Świadkowie Jehowy wierzą, iż są DWIE Nadzieje: niebiańska i ziemska. Wierzą, iż UCZESTNIKAMI Nowego Przymierza są ci, którzy będą z Jezusem sprawować kapłaństwo i królestwo w niebiosach niebios: pospołu z Jezusem Chrystusem. Wierzą też, iż gros ludzi będzie żyło wiecznie [o ile zasłużą!] na rajskiej odnowionej ziemi. Bynajmniej, wbrew imputowaniom wielu, nie traktuje się tego jako tzw. »Pierwyj sort i wtoryj sort« i jakby to jakieś „kaleki” były. Jak wiemy, Biblia nie kończy się na wg Łukasza czy 1. do Koryntian [11 rozdz.], ale mamy choćby Odsłonięcie dane Janowi oraz opis z 7. i 14. Rozdziału. O ile ktoś umiejscawia zbawionych JENO w Niebiosach, to i stąd ma miejsce próba niejakiego wmuszania Przymierza - co do Królestwa - Dla WSZYSTKICH: bez względu na to, jaką mają nadzieję: w niebiosach czy na ziemi. O ile mamy RÓWNIEŻ nadzieję ziemską – życie wieczne na rajskiej odnowionej ziemi – to i sprawy przybierają inny obrót.
Tak też były kiedyś brednie w rodzaju: „ Świadków Jehowy cechuje fanatyczna walka o miejsce w ‘małym stadku’ ”... Żadna tam tzw. „uzurpacja” dla ‘małego stadka’, żadne tam „kaleki” dla tych, co mają nadzieję ziemską.
Po prostu zapytać wypada: czy atakujący Świadków Jehowy wierzy/ą/ zarówno w »nadzieję niebiańską dla tych, którzy mają być wykupieni z ziemi«, jak i w »nadzieję ziemską dla niezliczonej rzeszy tych, którzy obrazowo są opisani jako tzw. „wielka rzesza” [„tłum wielki” itp.]« czy raczej wszystkich do niebios wysyłają?
To jest sedno sprawy!!!

Stephanos, ps. EMET

[DonCicio]

Pan Jezus z dwunastoma spożył paschalną wieczerzę. Następnie, gdy Judasz wyszedł, Pan Jezus pobłogosławił i rozdał chleb każdemu obecnemu, po czym pobłogosławił i podał każdemu obecnemu kielich z winem

Jak myślisz, dlaczego Jezus poczekał aż Judasz wyjdzie? Dlaczego nie zawarł z nim "nowego przymierza" co do Królestwa (Łuk 22:29)? Bo Judasz nie był godny dostąpić tego zaszczytu (Mat 10:38). Byli też tacy, którzy nie rozumieli czym jest coroczna pamiątka śmierci Jezusa i przychodzili się najeść i napić:

„Kiedy zbieracie się w jednym miejscu, żeby spożyć Wieczerzę Pańską, tak naprawdę tego nie robicie. Bo gdy przychodzi na nią czas, zabieracie się najpierw za własny posiłek i skutek jest taki, że jeden jest głodny, a drugi pijany. Czy nie macie domów, żeby jeść i pić?” (1 Kor 11:20-22)

Jaka jest rola tych, którzy nie jedzą i nie piją podczas Pamiątki? Kim oni są?

Pan Jezus nie pozostawił w tej kwestii cienia wątpliwości. Stwierdził, że będą "dwie grupy" owiec:

"Mam też drugie owce, które nie są z tej owczarni. Je również muszę przyprowadzić i będą słuchać mojego głosu. I będzie jedna trzoda i jeden pasterz" (Jan 10:16)

Kiedy wypowiadał te słowa użył czasy przyszłego: "będzie jedna trzoda". To miało wydarzyć się dopiero w przyszłości, a do tego czasu była tylko grupa ... "pomazańców", z którymi Jezus zawarł przymierze co do Królestwa.

Jeśli Pamiątka ustanowiona przez Pana Jezusa nie jest związana ze spożywaniem chleba i wina, to o czym jest?

Jest upamiętnianiem śmierci Pana Jezusa:
„Bo za każdym razem, gdy jecie ten chleb i pijecie z tego kielicha, ogłaszacie śmierć Pana, aż on przyjdzie” (1 Kor 11:26)

Pytanie zasadnicze – dlaczego "ogłaszanie" śmierci Pana jest tak istotne? Odpowiedź na to pytanie daje z kolei odpowiedź na Twoje pytanie: „To czym jest?”

Jezus przez swą śmierć zapłacił jedyny godny przyjęcia okup w postaci swego doskonałego ciała i przelanej krwi. Dzięki przedstawieniu Bogu wartości tego okupu Syn Boży umożliwił nam uwolnienie się od grzechu i śmierci oraz skorzystanie z daru życia wiecznego (Rzym 6:23 / 1 Kor. 15:21,22).

Pamiątka śmierci Jezusa jest "ogłaszaniem" i przypomnieniem tego bezprecedensowego wydarzenie w dziejach ludzkości.

[DonCicio]

I jeszcze to, jaka jest podstawa do twierdzenia, że jest jakieś wybraństwo Boże, które upoważnia jednych do brania udziału w Pamiątce, a innych stawia w pozycji obserwatora wydarzeń?

To Bóg wybiera, nie my sami:

„Będą walczyć z Barankiem, ale on ich zwycięży, bo jest Panem panów i Królem królów. Zwyciężą też powołani, wybrani i wierni, którzy są z nim” (Obj 17:14)

„Natomiast wy jesteście wybranym rodem, królewskim kapłaństwem, świętym narodem, ludem stanowiącym szczególną własność — żebyście rozgłosili wspaniałe przymioty Tego, który was powołał z ciemności do swojego zachwycającego światła” (1 Pio 2:9)

Nie jest to więc „jakieś wybraństwo”, tylko postanowienie Boże, z którym niektórzy się nie zgadzają i się temu „wybraństwu” przeciwstawiają … może dlatego że sami nie zostali wybrani?

Ja w rozdzielaniu jedenej owczarni widzę działanie przeciwnika, a nie inspiracje Ducha Świętego.

To nie jest żadne „rozdzielanie” dwóch grup „owiec”, tworzących jedną „owczarnię”. To wyznaczenie zadania dla grupy „owiec” mające powołanie niebiańskie oraz drugiej grupy mającej powołanie ziemskie. Zanim powstała grupa owiec z którą Jezus zawarł przymierze co do Królestwa, ogłaszał takie oto powołanie:

„Szczęśliwi ci, którzy są łagodni, bo oni odziedziczą ziemię” (Mat 5:5)

Był to rok 30 n.e. - początek działalności Jezusa. Dopiero w trakcie swojej służby zaczął wspominać o tym, że niektórzy będą królami i sędziami. Poniżej wypowiedź z 32 roku n.e.

„Wtedy Piotr się odezwał: 'My zostawiliśmy wszystko i poszliśmy w twoje ślady. Co więc nam z tego przyjdzie?'. Jezus im rzekł: 'Zapewniam was, że przy odtworzeniu, gdy Syn Człowieczy zasiądzie na swoim wspaniałym tronie, wy, którzy poszliście w moje ślady, będziecie zasiadać na 12 tronach i sądzić 12 plemion Izraela'” (Mat 19:27,28)