Godzina i dzien ukrzyzowania Chrystusa

[tom68]

dr A Palla

Godzina i dzien ukrzyzowania Chrystusa
Ponizszy material przeznaczony jest dla dociekliwych badaczy Biblii, a takze dla tych, ktorzy zetkneli sie z pytaniami czy hipotezami zwiazanymi z dniem czy godzina ukrzyzowania Mesjasza.

Trzy dni i trzy noce

Ewangelia Jana 19:14

Ewangelia Jana mowi, ze dzien smierci Pana Jezusa byl "dniem Przygotowania Paschy" (J.19:14). Na tej podstawie niektorzy twierdza, ze nastepujacy po nim sabat nie byl sobota, lecz czwartkiem, na ktory rzekomo w tym roku przypadalo swieto Przasnikow, ktore rowniez nazywano sabatem. Skoro tak, to ukrzyzowanie Jezusa zamiast w piatek przypadlo na srode. Za dodatkowy argument sluzy im proroctwo mowiace, ze Jezus spedzi "trzy dni i trzy noce w lonie ziemi", ktore jesli przyjac, ze chodzilo o 3 doby musialoby miec poczatek przed piatkiem, skoro dobieglo konca w niedziele rano.

Jezus, gdyby oddal ducha dopiero w piatek, nie moglby przebywac pelnych trzech dni i trzech nocy w grobie, gdyz piatek od niedzieli dziela tylko dwie noce. Musialby pozostac w grobie do poniedzialku, co klociloby sie ze sprawozdaniem biblijnym, ktore mowi, ze zmartwychwstal "pierwszego dnia tygodnia", a wiec w niedziele (Lk.24:1).

Czy jednak zwrot "trzy dni i trzy noce" powinien byc rozumiany wedlug naszych dzisiejszych kryteriow, jako trzy doby? Zauwazmy, ze teksty mowiace o smierci i zmartwychwstaniu Jezusa uzywaja wymiennie takich zwrotow jak "w trzy dni" (Mt.26:61), "po trzech dniach" (Mk.8:31), a takze "trzeciego dnia" (Mt.16:21; 17:23), co nie sugeruje takiej literalnosci.

Hebrajczycy stosowali tzw. inkluzywna rachube liczenia czasu, rozniaca sie od wspolczesnej, ktora jest bardziej doslowna. Biblijny przyklad takiego inkluzywnego liczenia dni znajdziemy w ksiedze Estery.

Perska krolowa Estera (z pochodzenia Zydowka), gdy dowiedziala sie od Mardocheusza o planie wyniszczenia Zydow, poslala do niego ze slowami:

"Idz i zbierz wszystkich Zydow, ktorzy sie znajduja w Suzie, i posccie za mnie; przez trzy doby noca i dniem nie jedzcie i nie pijcie; rowniez ja i moje sluzebnice tak bedziemy poscic, a potem udam sie do krola, choc to jest wbrew prawu" (Est.4:16).

Estera miala sie udac do krola po trzech dniach i nocach, czyli wedlug naszej rachuby, po trzech dobach (72 godzinach). Czy tak bylo? Nie. Czytamy: "Trzeciego dnia ubrala sie Estera w szaty krolowej i stanela na wewnetrzynym dziedzincu palacu krolewskiego" (Est.5:1). Do tego "trzeciego dnia" uplynely dopiero dwie noce i niecale trzy dni, odkad zapowiedziala: "Przez trzy doby noca i dniem nie jedzcie i nie pijcie; rowniez ja i moje sluzebnice tak bedziemy poscic, a potem udam sie do krola".

Powyzszy przyklad ilustruje znany biblistom fakt, ze w kulturze judejskiej stosowano inkluzywna rachube czasu. Zwrot "trzy dni i noce" odnosil sie do okresu, ktory zawieral chocby dwie noce i niepelne trzy dni, tak jak to ma miejsce w przypadku ewangelicznego sprawozdania z ostatnich dni zycia Jezusa.(1)

Dzien ukrzyzowania
Czy Jezus byl ukrzyzowany w srode czy w piatek? Liczne przyklady inkluzywnego liczenia czasu w Biblii (polskie przeklady nie zawsze pozwalaja je dojrzec)(2) oraz w literaturze rabinicznej, czynia argument oparty na "trzech dniach i trzech nocach" malo przekonywujacym. Czy mamy jednak przeslanki, aby wskazac dzien ukrzyzowania z jakas doza pewnosci?

Zacznijmy od tego, co wiemy na pewno, a mianowicie, ze Pan zmartwychwstal pierwszego dnia tygodnia (Lk.24:1). Zwrocmy uwage, ze Biblia nazywa niedziele zmartwychwstania "trzecim" dniem od wydania wyroku smierci i od ukrzyzowania Jezusa (Lk.24:21). Dwaj uczniowie, z ktorymi Jezus (nie dajac im sie od razu poznac) szedl do Emaus w owa niedziele, powiedzieli:

"Arcykaplani i zwierzchnicy nasi wydali na Niego wyrok smierci i ukrzyzowali Go. A mysmy sie spodziewali, ze On odkupi Izraela, lecz po tym wszystkim juz dzis trzeci dzien, jak sie to stalo". (Lk.24:20-21).

Skoro owa niedziela byla "trzecim" dniem od dnia ukrzyzowania, to drugim dniem byla sobota, zas piatek musial byc pierwszym. Uczniowie nawiazujac do dnia ukrzyzowania, stwierdzili, ze piatek byl dniem, w ktorym "sie to stalo". Powyzszy tekst jest niezwykle wazny, gdyz potwierdza slusznosc rozumowania, ze Jezus zostal ukrzyzowany w piatek, odpoczal w sabat (w grobie) i zmartwychwstal w niedziele. Wczesny niedzielny poranek byl trzecim dniem, zgodnie ze stosowana przez Hebrajczykow inkluzywna rachuba liczenia czasu.

Jak rozumiec wyzej wzmiankowany tekst z Ewangelii Jana, ktory mowi o dniu smierci Chrystusa: "A byl to dzien Przygotowania Paschy, okolo szostej godziny; i rzekl do Zydow: Oto krol wasz!" (J.19:14). Inaczej mowiac, czyzby nastepny dzien byl Pascha?

Ewangelie zgodnie twierdza, ze Jezus spozyl z uczniami wieczerze paschalna w noc poprzedzajaca ukrzyzowanie, a wiec w czwartek wieczorem (J.13:2; Mt.26:17). Apostol Jan mowi jednak, ze oficjalne uroczystosci paschalne rozpoczely sie dopiero w piatek (J.18:28; 19:14.31).

Jezus mogl spozyc wieczerze paschalna dzien wczesniej, dlatego ze w piatek po poludniu, zgodnie ze starotestamentowa typologia, On sam mial stac sie barankiem wielkanocnym (1Kor.5:7).(3) Jezus powiedzial uczniom: "Wiecie, ze za dwa dni bedzie Pascha i Syn Czlowieczy bedzie wydany na ukrzyzowanie" (Mt.26:2). Znajac proroctwa i starotestamentowa typologie, Jezus wiedzial, ze jako Mesjasz umrze 14 Nisan, dlatego spozyl ja dzien wczesniej. Apostol Jan napisal: "Przed swietem Paschy, Jezus, wiedzac, iz nadeszla godzina jego odejscia z tego swiata do Ojca, umilowawszy swoich, ktorzy byli na swiecie, umilowal ich az do konca" (J.13:1).

Ewangelie nie mowia, czy Jezus spozyl baranka czy tylko sok winny z chlebem. Jezus byl Barankiem Bozym, literalny baranek nie byl nawet konieczny w czasie ostatniej wieczerzy, gdyz typologia tego swieta wypelniala sie w rzeczywistosci, ktora byl Mesjasz. Jezus ustanawial wowczas nowa Pasche, ktora miala upamietniac Jego smierc.

Obecnie nie sposob dociec, na ktory dzien tygodnia przypadal w czasach Jezusa dzien Paschy, a wiec 14 Nisan.(4) Sprobujmy jednak odtworzyc chronologie ostatnich wydarzen w zyciu Jezusa na podstawie tego, co juz wiemy oraz kolejnych tekstow biblijnych.

Jezus powstal z martwych trzeciego dnia. Tym trzecim dniem byla niedziela, co potwierdza, ze Jezus zmarl na krzyzu w piatek. Pascha w roku ukrzyzowania Jezusa prawdopodobnie wypadla na piatek. Ewangelia Marka mowi, ze "dzien przygotowania" poprzedzal sabat nastepujacy po dniu ukrzyzowania (Mk.15:42). Uzyty w Ewangelii Marka grecki termin paraskue prosabbaton, wsrod Zydow hellenskich oznaczal piatek.(5) Do dzis w jezyku greckim piatek nosi nazwe paraskeue, czyli "Dzien Przygotowania". To, ze dzien ukrzyzowania byl swietem Paschy wynika tez ze slow, jakie Pilat skierowal do przywodcow zydowskich:

"Ja w Nim zadnej winy nie znajduje. Lecz utarl sie u was zwyczaj, aby wam wypuszczac na Pasche jednego; chcecie wiec, abym wam wypuscil krola zydowskiego? Zawolali znowu wszyscy: Nie tego, ale Barabasza" (J.18:39-40).

Chrystus zmarl na krzyzu 14 Nisan w swieto Paschy, w godzinie wieczornej ofiary (okolo 15-tej po poludniu). Oficjalne uroczystosci paschalne rozpoczely sie dopiero w piatkowy wieczor, gdyz baranka spozywano zwykle dopiero o zmierzchu, kiedy rozpoczynalo sie swieto Przasnikow. Na swieto Przasnikow, obchodzone 15 Nisan nalozyl sie tego roku sabat, siodmy dzien tygodnia (Lk.22:1.7), dlatego Ewangelie nazwaly dzien ukrzyzowania - piatek - dniem Przygotowania Paschalnego, a nastepujacy po nim sabat szczegolnie uroczystym (J.19:31).

Godzina ukrzyzowania

Ewangelia Marka 15:25; Ewangelia Jana 19:14

W zwiazku z powyzsza dyskusja nad dniem spozycia baranka wielkanocnego wspomniec trzeba o pozornej niezgodnosci, co do godziny ukrzyzowania Jezusa. Otoz Ewangelia Marka twierdzi, ze Jezus zostal ukrzyzowany o godzinie 3-ciej (Mk.15:25), zas Ewangelia Jana, ze o godzinie 6-tej (J.19:14).

Klucz do tej sprzecznosci lezy w tym, ze Nowy Testament posluguje sie tylko trzema godzinami dnia: 3-cia, 6-ta i 9-ta. Godziny dzienne liczono wowczas od brzasku do zmierzchu, totez mniej lub wiecej odpowiadaly kolejno naszej 9-tej, 12-tej, 15-tej.(6) Godziny dnia zaokraglano do jednej z tych trzech godzin.

Zauwazmy, ze apostol Jan posluguje sie slowem "okolo", aby podkreslic, ze godzine podaje w przyblizeniu. Jesli przybicie Jezusa do krzyza mialo miejsce, jak sie przypuszcza, w czasie specjalnej ofiary skladanej w swieta, nowie ksiezyca i sabaty miedzy godzina 10-ta a 11-ta, czyli miedzy 3-cia a 6-ta wedlug biblijnej rachuby czasu, wowczas obaj ewangelisci mowia prawde. Kazdy zaokraglil czas do najblizszej godziny, jeden do trzeciej, czyli naszej 9:00, a drugi do szostej, czyli do naszej 12-tej.

Pilat kazal polamac ukrzyzowanym golenie, aby umarli przed zmierzchem. Polamane nogi uniemozliwialy wiszacemu unoszenie sie w gore dla nabrania oddechu. Kiedy zolnierze zblizyli sie do Jezusa, stwierdzili, ze nie zyje. Jeden z nich dla pewnosci przebil Jego bok. Poplynela z niego woda i krew, poswiadczajac, ze to nie fizyczne cierpienie bylo przyczyna Jego zgonu... Potocznym jezykiem moglibysmy powiedziec, ze Chrystusowi peklo serce pod wplywem ciezaru ludzkich grzechow, ktore dobrowolnie przyjal na siebie.

Powyzszy material pochodzi z Apendyksu ksiazki Skarby Swiatyni.

Przypisy:
1. Np. 1Sm.30:12-13; 1Krl.15:1-2; 15:9.

2. 1Sm.30:12-13; 1Krl.15:1-2; 15:9.

3. Niektorzy biblisci sugeruja, ze w roku, w ktorym Jezus zostal ukrzyzowany istniala mozliwosc spozycia Paschy zarowno w czwartek wieczorem, jak w piatek wieczorem, na skutek nieco odmiennej kalkulacji faryzeuszy od tej, ktora poslugiwali sie saduceusze. Literatura z Qumran potwierdza, ze w owczesnym Izraelu istnialy spore roznice, co do czasu obchodzenia swiat.

4. Kwestia ta zajmowali sie najwybitniejsi astronomowie, ale bez rezultatu, gdyz zydowski kalendarz byl ruchomy i opieral sie na regulach, ktorych szczegolow dzis nie znamy.

5. Ksiega Judyty 8:6; 2 Ksiega Machabejska 8:26.

6. W czasie niewoli babilonskiej Zydzi zaadoptowali stosowany w Babilonii podzial dnia na 12 godzin, ale godziny te nie zawsze liczyly 60 minut; zalezalo to od pory roku - zima godziny byly krotsze a latem dluzsze.

[Jachu]

Gwoli scisłości i porządku informuję,że zakładasz topic,który już miał miejsce na forum.
Można uniknąc tzw 'bicia piany",przeglądając tematy w archiwum FB.

Jako przykład podaję namiary:

http://biblia.webd.pl/forum/viewtopic.p ... 713#173713

[tom68]

O tym nie wiem widze tylko ze ktos na forum ma z tym problem pozdrawiam !