Motyw raju w niebie i trzeciego nieba pojawiał się już wcześniej w literaturze żydowskiej. Przykładowo, w
Apokalipsie Mojżesza Adam zostaje zabrany do trzeciego nieba, które jest tam jedną z części raju. Co ważne, podobnie jak człowiek z historii Pawła, zostaje tam zabrany żywy. I tam właśnie umiera.
Raise him into paradise, even to the third heaven, and let him be there until that great and dreadful day which I am to bring upon the world. And the archangel Michael, having taken Adam, led him away, and anointed him, as God said to him at the pardoning of Adam.
Cały tekst jest
TUTAJ, niestety po angielsku.
2 Księga Henocha informuje nas natomiast o tym, że w trzecim niebie znajdowała się drzewo życia i... ogród Eden.
Chapter 8, VIII
1 And those men took me thence, and led me up on to the third heaven, and placed me there; and I looked downwards, and saw the produce of these places, such as has never been known for goodness.
2 And I saw all the sweet-flowering trees and beheld their fruits, which were sweet-smelling, and all the foods borne (by them) bubbling with fragrant exhalation.
3 And in the midst of the trees that of life, in that place whereon the Lord rests, when he goes up into paradise; and this tree is of ineffable goodness and fragrance, and adorned more than every existing thing; and on all sides (it is) in form gold-looking and vermilion and fire-like and covers all, and it has produce from all fruits.
4 Its root is in the garden at the earths end.
5 And paradise is between corruptibility and incorruptibility.
6 And two springs come out which send forth honey and milk, and their springs send forth oil and wine, and they separate into four parts, and go round with quiet course, and go down into the PARADISE OF EDEN, between corruptibility and incorruptibility.
7 And thence they go forth along the earth, and have a revolution to their circle even as other elements.
8 And here there is no unfruitful tree, and every place is blessed.
9 And (there are) three hundred angels very bright, who keep the garden, and with incessant sweet singing and never-silent voices serve the Lord throughout all days and hours.
10 And I said: How very sweet is this place, and those men said to me:
Cały tekst znajduje się
TUTAJ, niestety także po angielsku.
Jaki stąd wniosek? Po pierwsze, do trzeciego nieba można było zostać zabranym żywym. Doświadczył tego człowiek z historii Pawła (nie wiadomo, czy był żywy czy martwy, ale hipotetycznie mógł być żywy), Adam i Henoch (literatura żydowska). Według 2 Księgi Henocha, gdzieś w raju, który składał się z różnych poziomów znajdował się Eden i drzewo życia. Możliwe więc, że raj ziemski został później gdzieś przeniesiony właśnie w okolicy trzeciego nieba.
Co ważne, z trzeciego nieba można było wrócić, bo Henoch wraca (choć nie jestem tego pewna). Możliwe, że został tam zabrany także Eliasz, który w momencie "porwania" był żywy i mógł wrócić na Ziemię.
Stąd właśnie rozróżnienie między Jezusem a postaciami takimi jak Henoch, Eliasz, Adam czy człowiek opisywanym przez Pawła. Oni przebywali w jakieś części raju, a Jezus przebywał w towarzystwie samego Boga.
