Jak nietrudno było zauważyć, przy translacji R. XVI, folio 116a, z Traktatu Szabbath, z Talmudu Bawli [Babiloński], pojawiały się znane i nieznane wyrażenia
oraz terminy. Dodam nadto, iz materiał w owym folio 116a - zawarty jest w Gemarze.
Wychwyciłem -- z samego tekstu translacji 'folio' następujące --
(1) Haszem; Tora; Miszna; Gemara; Szabbat; Barajta; Arka; Tamei; Tanna; Raw, Rabbi; Amoraita; Qal Vachomer;
(2) Be Awidan; Be Nicrefe; goje bałwochwalcy; Żydowscy sekciarze; sekciarze; księgi sekciarzy; filozof;
(3) < gillajon >, < giljonin >, < haggiljonin >, < haggilojonim >, < keghiljonim >; < ha'azkaroth >, < ve'azkarothehen >; < minin >;
(4) Aven Giljon < TT85 >; Avon Giljon < TT85 >.
Wiele tych pojęć było już wcześniej objaśniane we wcześniejszych moich post/ach/. Niemniej jednak, warto by uaktualnić i poszerzyć odnośnie rozumienia owych.
Vide:
http://biblia.webd.pl/forum/viewtopic.p ... ht=#104507
http://biblia.webd.pl/forum/viewtopic.p ... ht=#105695
Podam w tym post objaśnienie niektórych pojęć /też tych z przypisów/ w oparciu o 'Encyklopedię PWN' --
Miszna [hebr. šānā ‘powtarzać’, ‘nauczać’], najstarsza część Talmudu; uporządkowany zbiór prawa ustnego uzupełniający Prawo pisane (Tora); było ono systematycznie zbierane przez uczonych żyd., zw. tanaitami. M. powstała w wyniku działalności żyd. uczonych faryzejskich (zw. soferim) zajmujących się III w. p.n.e.–II w. n.e. komentowaniem i wyjaśnianiem Biblii. Została spisana II–III w. w języku hebrajskim, różniącym się od języka Biblii. Pierwszej redakcji M. dokonał Akiba Ben Josef (ok. 50 r.–135), autorem ostatecznej redakcji jest Juda ha-Nasi. M. jest fundamentem tradycji halachicznej (halacha), nie będąc kodeksem praw, jako że w wielu sprawach przytacza sprzeczne opinie. M. dzieli się na 6 działów (hebr. szisza sedarim ‘sześć porządków’, skrótowo zw. Szas), które z kolei dzielą się na 63 traktaty, a te na rozdziały i lekcje. Zob. też Gemara.
Gemara [aram., ‘uzupełnienie’], w judaizmie zbiór komentarzy i rozwinięć uzupełniających zagadnienia z podstawowego opracowania prawa żyd. Miszny; na G. składają się opinie uczonych żyd. zw. amoraitami, którzy działali w okresie ok. 250–ok. 500 n.e. w ośrodkach Palestyny i Mezopotamii (dawnej Babilonii); G. jest napisana gł. w języku aramejskim; oprócz materiału halachicznego (halacha) jest w niej bogato reprezentowany także materiał hagadyczny (hagada); G. wraz z Miszną składa się na Talmud; G. nie jest wydawana razem, lecz podzielona na 2 części: kolekcję wypowiedzi amoraitów palestyńskich nazywa się Gemarą palestyńską (stanowi ona część tzw. Talmudu Jerozolimskiego), zaś zbiór opinii amoraitów babilońskich nazywa się Gemarą babilońską (jest ona częścią Talmudu Babilońskiego).
Barajta [aram., ‘to, co jest na zewnątrz’],w judaizmie termin określający nauki i tradycyjne prawo, nie włączone do ostatecznej redakcji Miszny; autorami b. byli tanaici; Miszna zawiera liczne cytaty ze zbioru b.; nieuwzględnienie w niej całości komentarzy, rozpraw i wypowiedzi tanaitów było podyktowane dbałością o zwięzłość stylu i przejrzystość kompozycji. Zob. też tosefta.
Tosefta [hebr., ‘uzupełnienie’, ‘dodatek’], zbiór żyd. tradycji ustnej zawierający wypowiedzi rabinów inspirowane przez Biblię hebrajską; T. uzupełnia Misznę i jest do niej zbliżony pod względem formy i treści; zawiera komentarze i objaśnienia tanaitów, usystematyzowane przez uczniów Judy ha-Nasi w III w.
Micwa [hebr. cawa ‘nakazywać’], w judaizmie przykazanie; zgodnie z tradycją rabiniczną, Tora zawiera 613 przykazań (micwot), w tym 248 nakazów i 365 zakazów, które należy wykonywać w określonym czasie; nie obowiązują kobiet, w treści wielokrotnie jednak odwołują się do nich; powszechne określenie na dobry uczynek.
Tanaici, tannaici, uczeni żyd., rabini (aram. tannā’ ‘nauczyciel’, ‘uczony’), którzy komentowali i wyjaśniali Biblię hebrajską, a zwł. Prawo pisane (Torę), dostosowując jego zasady do zmieniających się warunków życia; za okres ich działalności przyjmuje się lata od 70 r. (po zburzeniu Świątyni Jerozolimskiej) do 220; t. mieli być kontynuatorami tradycji objaśniania i stosowania Tory rozpoczętej przez żyd. uczonych w Piśmie tzw. Wielkiego Zgromadzenia (Wielkiej Synagogi) istniejącego podobno do pocz. II w. p.n.e.; wypowiedzi t. złożyły się na część Talmudu zw. Miszną oraz toseftę i barajtę; najsłynniejsi t. to m.in. Jochanan Ben Zakaj, Gamaliel II, Akiba Ben Józef (który dokonał pierwszej redakcji Miszny), Szymon Bar Jochaj i Juda ha-Nasi (ostatni z głównych t., autor ostatecznej redakcji Miszny).
C.d. nastąpi...
Stephanos, ps. EMET