Tars

Miasta, krainy, rzeki wspomniane w Biblii: Jerozolima, Syjon, Izrael, Jordan

Moderatorzy: kansyheniek, Bobo, booris, Junior Admin, Moderatorzy

ODPOWIEDZ
wyznawca_

Tars

Post autor: wyznawca_ »

Miasto na równinie Cylicyjskiej, 16 km od południowego wybrzeża obecnej Turcji. W czasach Nowego Testamentu liczyło ok. pól miliona mieszkańców i było ważnym ośrodkiem życia intelektualnego. Leżało na zetknięciu się Wschodu z Zachodem, myśli greckiej i orientalnej. Paweł był dumny z faktu, że urodził się w Tarsie. Po swym nawróceniu powrócił do Tarsu, lecz Barnaba brat go do Antiochii, by pomógł mu w nauczaniu chrześcijan.
Dz 9,11; 21,39; 22,3; 9,30; 11,25-26

(material pochodzi z programu Theophilos)

Awatar użytkownika
Marius Bienius
Posty: 1088
Rejestracja: 09 wrz 2012, 19:47
Lokalizacja: Bielsko-Biała
Kontakt:

Post autor: Marius Bienius »

Ongiś popełniłem taki artykuł na temat Tarsu.
Może kogoś zaciekawi. Zapraszam do lektury.

Tars to leżące w południowej Turcji historyczne miasto, które chrześcijanom kojarzy się głównie z osobą św. Pawła. To tutaj, na styku wielu kultur, urodził się i wychował Apostoł Narodów.

Na południe od masywów górskich Taurusu i Antytaurusu, na północno-wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego leżała Cylicja.
Owa kraina, podzielona rzeką Lamos na dwie części (zachodnia Cilicia Trachea i wschodnia Cilicia Pedias), obejmująca również zatokę Aleksandretty (dziś zatoka Iskenderun), była niezwykle ważnym miejscem strategicznym. Znajdowały się tutaj Cylicyjskie Wrota, przełęcz między skalistymi ścianami, przez które przebiegał ważny szlak z zachodniej części Azji Mniejszej do Syrii, Egiptu i Mezopotamii. Wschodnia część Cylicji, żyzna, pełna pastwisk, bogata w oliwki, proso i len, zasilana była trzema wielkimi rzekami.
Kydnos, Sarus i Piramus przepływały przez ważne miasta i łącząc się z morzem, tworzyły szlak handlowy.

20 km od wybrzeża, nad rzeką Kydnos (Tersus-Czai), około 1400 r. p.n.e (niektóre źródła podają okres po 1200 r. p.n.e) założony został Tars.
Początki miasta związane są z Hetytami, ludem o pochodzeniu indoeuropejskim, przybyłym na tereny Anatolii (Azji Mniejszej) w trzecim tysiącleciu przed Chrystusem. Tarsa, nazwa miasta w języku hetyckim, prawdopodobnie wywodzi się od pogańskiego boga Tarka (Turku), który w czasach Pawła czczony był jako Sandan. Bóstwo to utożsamiano ze słońcem, burzą lub bogiem wojownikiem, ale możliwe, że było również związane z rolnictwem. Grecy identyfikowali go z Herkulesem. Wizerunek Sandana spalano na pogrzebowym stosie w czasie corocznego festiwalu odbywającego się w mieście. Istnieją również legendy, które przypisują założenie Tarsu legendarnej babilońskiej królowej Semiramidzie lub Setowi, synowi Adama i Ewy.

W IX w. p.n.e. Tars należał do imperium asyryjskiego, a w wieku VI p.n.e. do imperium perskiego. W IV w. p.n.e. miasto podbił Aleksander Wielki. Co ciekawe, we wrześniu 333 r. p.n.e. król niemal pożegnał się tutaj z życiem, gdy wyczerpany i zgrzany podróżą przez gorącą Równinę Cylicyjską wskoczył do zasilanego przez topniejące w górach śniegi lodowatego Kydnosu. Półprzytomnego i zsiniałego władcę wyciągnęli na brzeg adiutanci, po czym zachorował on na ostre zapalenie płuc.

W II w. p.n.e miasto znajdowało się pod panowaniem Seleucydów a w roku 66 p.n.e., gdy Cylicja była już rzymską prowincją, Pompejusz uczynił z Tarsu stolicę regionu, a namiestnikiem został Cyceron. Miasto w czasie wojen domowych opowiedziało się po stronie Oktawiana, późniejszego Augusta, za co zostało zwolnione z daniny i powiększone aż do samego wybrzeża. Dion Chryzostom, grecki filozof napisał, że August zapewnił „teren, konstytucję, sławę i prawa do rzeki i morza na jego obszarze” (34, 8 Tarsikos).

Nastały czasy bujnego rozkwitu. Był stadion, teatr, były zawody sportowe, obchodzono misteria dionizyjskie. Kobiety mogły nawet brać udział w zawodach i zajmować urzędnicze stanowiska. Tars był również intelektualnym ośrodkiem. W jednym z najstarszych opisów miasta, pochodzącym z około I wieku n.e., Strabon pisze: „Mieszkańcy Tarsu tak bardzo pasjonują się filozofią, mają ducha tak encyklopedycznego, że ich miasto przyćmiło w końcu Ateny, Aleksandrię i wszystkie inne grody, które można by wymienić jako kolebki jakiejś sekty lub szkoły filozoficznej” (Geographica, 14, 5, 13). Istniały tu szkoły stoickie i epikurejskie, a profesorowie cieszyli się szacunkiem i sławą. Atenodor Kananites, stoicki filozof i rektor akademii, był nauczycielem samego Oktawiana Augusta.

Znajdowała się tutaj również, licząca kilka tysięcy żydów, diaspora. Zajmowali się oni głównie handlem, odcinali od pogańskich kultów, sprawując własne misteria w synagogach i posiadali także swoje prawa. Żydzi na terenie Tarsu obecni byli już w czasach wysiedlenia babilońskiego (VI w. p.n.e.), a być może i wcześniej, w okresie niewoli asyryjskiej (VIII w. p.n.e.). Tutaj, między 5 a 10 r. p.n.e., urodził się Sha'ul, Paweł z Tarsu zwany Apostołem Narodów. Początkowo prześladowca chrześcijan, potem wielki misjonarz i autor 13 listów (autorstwo kilku jest sporne), będących częścią kanonu Nowego Testamentu. Stąd pochodzi również św. Zinaida, która w I wieku poświęcała swą uwagę cierpieniom najmłodszych, oraz biskup Jazon, uczeń Pawła. Około 305 roku zginął tutaj Julian, torturowany za wiarę w Chrystusa i wrzucony w worku z jadowitymi wężami do morza. Po śmierci został ogłoszony świętym kościoła katolickiego, prawosławnego i ormiańskiego. Od 378 r. biskupem miasta i metropolitą Cylicji był Diodor, teolog i egzegeta stojący na czele Szkoły Antiocheńskiej i uważany za jej fundatora.

Po rozpadzie Imperium Romanum Tars należał do Cesarstwa Bizantyjskiego, a od VII wieku był pod władaniem Arabów. Około 964 roku miasto zostało odbite przez bizantyjskie wojska Nicefora II Fokasa, następnie trafiło w ręce Turków Seldżuckich i zostało odzyskane w 1097 roku, w czasie wojen krzyżowych. W XVI wieku znalazło się pod panowaniem Selima I Groźnego, sułtana z dynastii Osmanów, a w 1832 roku zawładnięte przez Mameluków. Dziś Tars jest częścią Turcji i leży w prowincji Mersin. Ze starożytnych budowli zachowała się studnia św. Pawła (Senpol Kuyusu), brama Kleopatry z czasów rzymskich i ruiny starożytnego domostwa.


BIBLIOGRAFIA:

1. Assfalg Julius, Krüger Paul, Słownik chrześcijaństwa wschodniego, Wydawnictwo „Książnica”, Katowice 1998.
2. Decaux Alain, Święty Paweł, Świat Książki, Warszawa 2006.
3. Gnilka Joachim, Paweł z Tarsu, Wydawnictwo M, Kraków 2001.
4. Green Peter, Aleksander Wielki, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1978.
5. Steinmann Jean, Paweł z Tarsu, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków 1965.
6. Starożytny Kościół. Tablica chronologiczna. Słownik osób i dzieł. Mapa, red. Pietras Henryk, Wydawnictwo WAM, Kraków 2006.
7. Turek Waldemar, Śladami Pawła Apostoła, Wydawnictwo WAM, Kraków 2011.
8. Forum Ancient Coins, [dostęp: 02.03.2012]
<http://www.forumancientcoins.com/catalo ... ?vpar=2010>

Awatar użytkownika
Eutychus
Posty: 1924
Rejestracja: 21 maja 2009, 17:54
Lokalizacja: Górny Śląsk

Post autor: Eutychus »

Cóż, mogę tylko podziękować. :-D
Tego typu materiały wzbogacają nasze forum.
Pozdrawiam.
Marius Bienius pisze:Ongiś popełniłem taki artykuł na temat Tarsu.
Może kogoś zaciekawi. Zapraszam do lektury.

Tars to leżące w południowej Turcji historyczne miasto, które chrześcijanom kojarzy się głównie z osobą św. Pawła. To tutaj, na styku wielu kultur, urodził się i wychował Apostoł Narodów.

Na południe od masywów górskich Taurusu i Antytaurusu, na północno-wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego leżała Cylicja.
Owa kraina, podzielona rzeką Lamos na dwie części (zachodnia Cilicia Trachea i wschodnia Cilicia Pedias), obejmująca również zatokę Aleksandretty (dziś zatoka Iskenderun), była niezwykle ważnym miejscem strategicznym. Znajdowały się tutaj Cylicyjskie Wrota, przełęcz między skalistymi ścianami, przez które przebiegał ważny szlak z zachodniej części Azji Mniejszej do Syrii, Egiptu i Mezopotamii. Wschodnia część Cylicji, żyzna, pełna pastwisk, bogata w oliwki, proso i len, zasilana była trzema wielkimi rzekami.
Kydnos, Sarus i Piramus przepływały przez ważne miasta i łącząc się z morzem, tworzyły szlak handlowy.

20 km od wybrzeża, nad rzeką Kydnos (Tersus-Czai), około 1400 r. p.n.e (niektóre źródła podają okres po 1200 r. p.n.e) założony został Tars.
Początki miasta związane są z Hetytami, ludem o pochodzeniu indoeuropejskim, przybyłym na tereny Anatolii (Azji Mniejszej) w trzecim tysiącleciu przed Chrystusem. Tarsa, nazwa miasta w języku hetyckim, prawdopodobnie wywodzi się od pogańskiego boga Tarka (Turku), który w czasach Pawła czczony był jako Sandan. Bóstwo to utożsamiano ze słońcem, burzą lub bogiem wojownikiem, ale możliwe, że było również związane z rolnictwem. Grecy identyfikowali go z Herkulesem. Wizerunek Sandana spalano na pogrzebowym stosie w czasie corocznego festiwalu odbywającego się w mieście. Istnieją również legendy, które przypisują założenie Tarsu legendarnej babilońskiej królowej Semiramidzie lub Setowi, synowi Adama i Ewy.

W IX w. p.n.e. Tars należał do imperium asyryjskiego, a w wieku VI p.n.e. do imperium perskiego. W IV w. p.n.e. miasto podbił Aleksander Wielki. Co ciekawe, we wrześniu 333 r. p.n.e. król niemal pożegnał się tutaj z życiem, gdy wyczerpany i zgrzany podróżą przez gorącą Równinę Cylicyjską wskoczył do zasilanego przez topniejące w górach śniegi lodowatego Kydnosu. Półprzytomnego i zsiniałego władcę wyciągnęli na brzeg adiutanci, po czym zachorował on na ostre zapalenie płuc.

W II w. p.n.e miasto znajdowało się pod panowaniem Seleucydów a w roku 66 p.n.e., gdy Cylicja była już rzymską prowincją, Pompejusz uczynił z Tarsu stolicę regionu, a namiestnikiem został Cyceron. Miasto w czasie wojen domowych opowiedziało się po stronie Oktawiana, późniejszego Augusta, za co zostało zwolnione z daniny i powiększone aż do samego wybrzeża. Dion Chryzostom, grecki filozof napisał, że August zapewnił &#8222;teren, konstytucję, sławę i prawa do rzeki i morza na jego obszarze&#8221; (34, 8 Tarsikos).

Nastały czasy bujnego rozkwitu. Był stadion, teatr, były zawody sportowe, obchodzono misteria dionizyjskie. Kobiety mogły nawet brać udział w zawodach i zajmować urzędnicze stanowiska. Tars był również intelektualnym ośrodkiem. W jednym z najstarszych opisów miasta, pochodzącym z około I wieku n.e., Strabon pisze: &#8222;Mieszkańcy Tarsu tak bardzo pasjonują się filozofią, mają ducha tak encyklopedycznego, że ich miasto przyćmiło w końcu Ateny, Aleksandrię i wszystkie inne grody, które można by wymienić jako kolebki jakiejś sekty lub szkoły filozoficznej&#8221; (Geographica, 14, 5, 13). Istniały tu szkoły stoickie i epikurejskie, a profesorowie cieszyli się szacunkiem i sławą. Atenodor Kananites, stoicki filozof i rektor akademii, był nauczycielem samego Oktawiana Augusta.

Znajdowała się tutaj również, licząca kilka tysięcy żydów, diaspora. Zajmowali się oni głównie handlem, odcinali od pogańskich kultów, sprawując własne misteria w synagogach i posiadali także swoje prawa. Żydzi na terenie Tarsu obecni byli już w czasach wysiedlenia babilońskiego (VI w. p.n.e.), a być może i wcześniej, w okresie niewoli asyryjskiej (VIII w. p.n.e.). Tutaj, między 5 a 10 r. p.n.e., urodził się Sha'ul, Paweł z Tarsu zwany Apostołem Narodów. Początkowo prześladowca chrześcijan, potem wielki misjonarz i autor 13 listów (autorstwo kilku jest sporne), będących częścią kanonu Nowego Testamentu. Stąd pochodzi również św. Zinaida, która w I wieku poświęcała swą uwagę cierpieniom najmłodszych, oraz biskup Jazon, uczeń Pawła. Około 305 roku zginął tutaj Julian, torturowany za wiarę w Chrystusa i wrzucony w worku z jadowitymi wężami do morza. Po śmierci został ogłoszony świętym kościoła katolickiego, prawosławnego i ormiańskiego. Od 378 r. biskupem miasta i metropolitą Cylicji był Diodor, teolog i egzegeta stojący na czele Szkoły Antiocheńskiej i uważany za jej fundatora.

Po rozpadzie Imperium Romanum Tars należał do Cesarstwa Bizantyjskiego, a od VII wieku był pod władaniem Arabów. Około 964 roku miasto zostało odbite przez bizantyjskie wojska Nicefora II Fokasa, następnie trafiło w ręce Turków Seldżuckich i zostało odzyskane w 1097 roku, w czasie wojen krzyżowych. W XVI wieku znalazło się pod panowaniem Selima I Groźnego, sułtana z dynastii Osmanów, a w 1832 roku zawładnięte przez Mameluków. Dziś Tars jest częścią Turcji i leży w prowincji Mersin. Ze starożytnych budowli zachowała się studnia św. Pawła (Senpol Kuyusu), brama Kleopatry z czasów rzymskich i ruiny starożytnego domostwa.


BIBLIOGRAFIA:

1. Assfalg Julius, Krüger Paul, Słownik chrześcijaństwa wschodniego, Wydawnictwo &#8222;Książnica&#8221;, Katowice 1998.
2. Decaux Alain, Święty Paweł, Świat Książki, Warszawa 2006.
3. Gnilka Joachim, Paweł z Tarsu, Wydawnictwo M, Kraków 2001.
4. Green Peter, Aleksander Wielki, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1978.
5. Steinmann Jean, Paweł z Tarsu, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków 1965.
6. Starożytny Kościół. Tablica chronologiczna. Słownik osób i dzieł. Mapa, red. Pietras Henryk, Wydawnictwo WAM, Kraków 2006.
7. Turek Waldemar, Śladami Pawła Apostoła, Wydawnictwo WAM, Kraków 2011.
8. Forum Ancient Coins, [dostęp: 02.03.2012]
<http://www.forumancientcoins.com/catalo ... ?vpar=2010>
[you] Kim byś się okazał, Gdyby ON, Który Jest Najwyższym Sędzią, Sądził tak ciebie, jak ty sądzisz? (W.Sz.)
[you] Czy śmiertelnik może być sprawiedliwszy niż Bóg, a człowiek czystszy niż jego Stwórca? (Hi 4:17)

nike
Posty: 11544
Rejestracja: 05 sie 2006, 23:59

Post autor: nike »

Też z przyjemnością przeczytałam :-D

Awatar użytkownika
Marius Bienius
Posty: 1088
Rejestracja: 09 wrz 2012, 19:47
Lokalizacja: Bielsko-Biała
Kontakt:

Post autor: Marius Bienius »

Dziękuję, miło mi
Jak coś znów naskrobię, to pewnikiem zamieszczę :-)
"Zobaczyć świat w ziarnku piasku, niebiosa w jednym kwiecie z lasu,
W ściśniętej dłoni zamknąć bezmiar, w godzinie nieskończoność czasu"

Awatar użytkownika
Marius Bienius
Posty: 1088
Rejestracja: 09 wrz 2012, 19:47
Lokalizacja: Bielsko-Biała
Kontakt:

Post autor: Marius Bienius »

"Zobaczyć świat w ziarnku piasku, niebiosa w jednym kwiecie z lasu,
W ściśniętej dłoni zamknąć bezmiar, w godzinie nieskończoność czasu"

kodak27
Posty: 1235
Rejestracja: 16 kwie 2012, 18:55

Post autor: kodak27 »

Marius Bienius pisze:Z ostatnich odkryć w Cylicji...
http://archeologiabiblijna.wordpress.co ... aju-pawla/
Ciekawe i pouczające są takie archeologiczne perełki.... . A jednak Pismo Święte ma rację, tak ongiś powiedział wybitny archeolog Werner Keller i napisał o tym świetną pracę o własnie takim tytule!

ODPOWIEDZ

Wróć do „Miejsca”