Poganie

[Nieziem]

W liście do Rzymian apostol Paweł porównał Boga do garncarza, który wytwarza naczynia pospolite i zaszczytne. Tych ludzi, którzy poszli za Panem Jezusem, określił tym drugim mianem.
...takimi naczyniami jesteśmy i my, których powołał, nie tylko z Żydów, ale i z pogan, jak też u Ozeasza mówi: Nie mój lud nazwę moim ludem i tę, która nie była umiłowana, nazwę umiłowaną; i będzie tak, że na tym miejscu, gdzie im powiedziano: Nie jesteście ludem moim - nazwani będą synami Boga żywego. A Izajasz woła nad Izraelem: Choćby liczba synów Izraela była jak piasek morski, tylko resztka ocalona będzie; bo Pan wykona wyrok, rychło i w krótkim czasie na ziemi. I jak przepowiedział Izajasz: Gdyby Pan Zastępów nie pozostawił nam zarodzi, stalibyśmy się jak Sodoma i bylibyśmy podobni do Gomory. Cóż tedy powiemy? To, że poganie, którzy nie dążyli do sprawiedliwości, sprawiedliwości dostąpili, sprawiedliwości, która jest z wiary; a Izrael, który dążył do sprawiedliwości z zakonu, do sprawiedliwości z zakonu nie doszedł. Dlaczego? Dlatego, że było to nie z wiary, lecz jakby z uczynków; potknęli się oni o kamień obrazy, jak napisano: Oto kładę na Syjonie Kamień obrazy i skałę zgorszenia, a kto w niego uwierzy, nie będzie zawstydzony.
Jeszcze kilka słów o granicach, na podstawie powyższego fragmentu. Nie ma granicy między Żydami i poganami odnośnie tego, kogo Bóg wybiera. Jest granica między Żydami, a tymi, których Bóg wybiera, a tą granicą jest Pan Jezus - skała zgorszenia dla wyznawców judaizmu.

[wuka]

Ja nie mogę pojąć tego "wybraństwa". Ludzie wszyscy i od zawdze mają taki sam los.
Rodzą się, żyją i umierajå. Do zaświatów trafia każdy. Te wszystkie, najważniejsze, jak sądzę, kluczowe
wydarzenia,dzieją się bez żadnej woli, bez możliwości wybrania, bez świadomości ludzi poszczególnych.
A jednak så z góry wyznaczeni jako wybrańcy, a inni jako poganie, jako ludzie poza łaską i przychylnością stwórcy.

[Nieziem]

Ja nie mogę pojąć tego "wybraństwa". Ludzie wszyscy i od zawdze mają taki sam los.
Rodzą się, żyją i umierajå. Do zaświatów trafia każdy. Te wszystkie, najważniejsze, jak sądzę, kluczowe
wydarzenia,dzieją się bez żadnej woli, bez możliwości wybrania, bez świadomości ludzi poszczególnych.
A jednak så z góry wyznaczeni jako wybrańcy, a inni jako poganie, jako ludzie poza łaską i przychylnością stwórcy.

Przedstawiasz literalne odczytanie Pism co do wybraństwa. Ja rozumiem to zupełnie inaczej.
Okej, to napiszę o wybraństwie w kontekście pogaństwa.
„Albowiem wielu jest wezwanych, ale mało wybranych.”
Żydzi uważali, że Bóg ich wybrał aby byli jego ludem, i zaprosił na wesele swojego syna. Dla lepszej ilustracji, załóżmy, że Żydzi uważali, że na królewskie wesele zostali zaproszeni ludzie bordowi, a oni właśnie za takich się uważali, natomiast każdy inny człowiek (czyli nie-Żyd, a więc poganin) jako innokolorowy na wesele nie był zaproszony. I w takich okolicznościach pojawia się Pan Jezus, i najpierw Żydom przekazuje wieść, że owszem wesele jest zaplanowane, i zaproszenych jest wielu, ale że zaproszeni są niebiescy tylko. I że On ma odpowiednią farbę, i jak się tylko dadzą pomalować na niebiesko, będę mieli otwarte drzwi na weselne przyjęcie. Żydzi nie uwierzyli Posłańcowi, i Go zabili. A Ten, po zmartwychwstaniu wysłał posłannictwo do tych różnokolorowych, z zaproszeniem na wesele i ofertą przemalowania na pożądany kolor niebieski.
(Ja tu napisałem o kolorach, w przypowieści biblijnej jest mowa o szacie weselnej, sens przekazu jest taki sam).

Ja uważam, że powołanie jest dla wszystkich i pochodzi od Boga, natomiast wybranie zależy od każdego poszczególnego człowieka, i jego decyzji czy podąża za Panem Jezusem. Ja myślę, że nawet apostoł Paweł nie do końca rozumiał wszystkie założenia Bożego planu co do ludzi, a jego silne z powodu urodzenia i wychowania przywiązanie do judaizmu nałożyło na niego taką a nie inną retorykę przedstawienia tych spraw. Mówiąc wprost, pisał jak uważał, a jego mniemanie mogło być błędne. Albo znaczenie słów było inne niż jest w naszych przekładach. Bo literalnie to można by wyciągnąć wniosek, że skoro wybranie zależy od Boga tylko, to jakby zależało od Jego kaprysu, a nie było oparte na Jego istocie, czyli na Miłości.

[wuka]

Bo literalnie to można by wyciągnąć wniosek, że skoro wybranie zależy od Boga tylko, to jakby zależało od Jego kaprysu, a nie było oparte na Jego istocie, czyli na Miłości.

Zgadza się. Cała reszta wpisu też się zgadza. Jednak ... albo należy ST faktycznie między bajki włożyć, albo się jakoś zdecydować. Jeśli wierzymy tylko i wyłącznie w Pana Jezusa, to jak sobie wytłumaczyć, że cały ST mówi o Bogu WYŁĄCZNIE Izraela - YHWH i ten Bóg wyraźnie kieruje się wybraniem tego i tylko tego ludu, a resztę ma za nic. I w to wpisali się Izraelici i tak czynią do dziś. Cały świat ma im służyć, nic się pod tym względem nie zmieniło (no może to, ze teraz Ukraińcy ogłosili się najstarszym narodem, największym, najwazniejszym itd.)
Ks.Amosa 3,2 dobitnie: ": "Znałem [wybrałem, troszczyłem się i kochałem] tylko ciebie ze wszystkich rodzin ziemi; Dlatego ukarzę cię za całą twoją niegodziwość".
"Z całego klanu ziemi
znałem tylko ciebie. dlatego ukarzę was za wszystkie wasze nieprawości."
"Tylko o was zatroszczyłem się spośród wszystkich pokoleń ziemi, dlatego was będę karał za wszystkie wasze winy." itd.
A 43 rozdział Izajasza. Tylko i wyłącznie sprawa dotyczy Izraela.

Obawiam się, że to my, chrześcijanie wciskamy sobie na siłę coś, czego w Biblii nie ma.
Chyba, że należy po prostu odciąć ST od NT i potraktować Jezusa jako zupełnie innego, nowego Boga.
Literalne odczytywwanie nie ma tu wiele do rzeczy.
ST w wielu miejscach pisze bardzo wyraźnie o wybrańym ludzie, jako Żydach i do zbawienia i do panowania nad światem. Ja tu nie widzę miłości i miłosierdzia.

Trochę obawiam się wyrażać takie opinie; ale jedynie na potrzeby dyskusji.

[Nieziem]

... albo należy ST faktycznie między bajki włożyć, albo się jakoś zdecydować. Jeśli wierzymy tylko i wyłącznie w Pana Jezusa, to jak sobie wytłumaczyć, że cały ST mówi o Bogu WYŁĄCZNIE Izraela - YHWH i ten Bóg wyraźnie kieruje się wybraniem tego i tylko tego ludu, a resztę ma za nic. I w to wpisali się Izraelici i tak czynią do dziś. Cały świat ma im służyć, nic się pod tym względem nie zmieniło (no może to, ze teraz Ukraińcy ogłosili się najstarszym narodem, największym, najwazniejszym itd.)
Ks.Amosa 3,2 dobitnie: ": "Znałem [wybrałem, troszczyłem się i kochałem] tylko ciebie ze wszystkich rodzin ziemi; Dlatego ukarzę cię za całą twoją niegodziwość".
"Z całego klanu ziemi
znałem tylko ciebie. dlatego ukarzę was za wszystkie wasze nieprawości."
"Tylko o was zatroszczyłem się spośród wszystkich pokoleń ziemi, dlatego was będę karał za wszystkie wasze winy." itd.
A 43 rozdział Izajasza. Tylko i wyłącznie sprawa dotyczy Izraela.

Obawiam się, że to my, chrześcijanie wciskamy sobie na siłę coś, czego w Biblii nie ma.
Chyba, że należy po prostu odciąć ST od NT i potraktować Jezusa jako zupełnie innego, nowego Boga.
Literalne odczytywwanie nie ma tu wiele do rzeczy.
ST w wielu miejscach pisze bardzo wyraźnie o wybrańym ludzie, jako Żydach i do zbawienia i do panowania nad światem. Ja tu nie widzę miłości i miłosierdzia.

Trochę obawiam się wyrażać takie opinie; ale jedynie na potrzeby dyskusji.

Wuka, przecież na podstawie tego co napisałaś wniosek się taki nasuwa, że nie należy łączyć Pana Jezusa z Judaizmem, i ST. Słuszne to spostrzeżenie, że naród Izraela został wybrany, i obiecane mu było wszystko. Tyle, że to Bóg tego świata obiecał im dobra tego świata. A niech sobie mają! Przecież nawet apostoł Paweł, Izraelita, porzucił judaizm, to dlaczego chrześcijanie mają jeszcze jakiekolwiek obiekcje by patrzeć na Stare jak na coś bezwartościowego?
Nie miesza się Nowego ze Starym. Chyba, że się nie zna wartości Nowego.
Nikt nie przyszywa łaty z surowego sukna do starego ubrania, gdyż łata obrywa ubranie, i gorsze staje się przedarcie. Nie wlewają też młodego wina do starych bukłaków. W przeciwnym razie bukłaki pękają, wino wycieka, a bukłaki przepadają. Ale młode wino wlewają do nowych bukłaków, a tak jedno i drugie się zachowuje».
Problem chrześcijan jest to, że brak im tego rozróżniania, i wszystko mieszają. Obok Mistrza Jezusa mają innych nauczycieli, Mojżesza, Abrahama i innych.
ST należy nie między bajki wkładać, ale rozumieć o czym on jest, że objawia Boga tego świata. I gdzieś pomiędzy, zawiera zapowiedzi nadejścia Pomazańca Boga Najwyższego, który nie jest tożsamy z Bogiem tego świata.

Z perspektywy Żydów, Izraelici byli Bożymi ludźmi, a wszyscy pozostali byli poganami. Z pozycji człowieka niebieskiego (o którym pisałem w poprzednim wpisie) poganami są wszyscy, którzy nie uwierzyli w Pomazańca, czyli również Żydzi. (Tu: poganie jako ci, których Bogiem jest ktoś inny, a nie Bóg Najwyższy.)

[wuka]

Tak, tak, tak.
Nareszcie Cię w pełni zrozumiałam i nareszcie wiem, że dokładnie tak samo myślę i czuję.
Trochę to trwało. Moja wina, że nie umiałam chyba sprecyzować swoich my śli. Okazałeś cierpliwość i ulgę mam na sercu.

[wybrana]

Żydom zawdzięczamy, źe przyjęli i głosili nauki Jezusa. Co prawda nie wszyscy przyjęli prawdę ale część przyjęła i oddała za nią wielokrotnie życie.
Dla mnie są oni narodem wybranym przez Boga, by głosili Słowo Boże.
Ja tylko nie propaguję Judaizmu, który był daleko od prawd Bożych i nadal jest, bo mimo to, że tam narodził się Zbawiciel, odrzucili ten dar i nadal odrzucają czekając na swojego ziemskiego króla.

[Nieziem]

Żydom zawdzięczamy, źe przyjęli i głosili nauki Jezusa. Co prawda nie wszyscy przyjęli prawdę ale część przyjęła i oddała za nią wielokrotnie życie.

Dokładnie tak, a nawet... zupełnie odwrotnie. Paweł o swoich rodakach, którzy jeszcze nie uwierzyli napisał tak:
...pałają żarliwością ku Bogu, nie opartą jednak na pełnym zrozumieniu. Albowiem nie chcąc uznać, że usprawiedliwienie pochodzi od Boga, i uporczywie trzymając się własnej drogi usprawiedliwienia, nie poddali się usprawiedliwieniu pochodzącemu od Boga. A przecież kresem Prawa jest Chrystus, dla usprawiedliwienia każdego, kto wierzy. (Rzym.10,2-3)
...przez ich przestępstwo zbawienie przypadło w udziale poganom, by ich pobudzić do współzawodnictwa. Jeżeli zaś ich upadek przyniósł bogactwo światu, a ich pomniejszenie - wzbogacenie poganom, to o ileż więcej przyniesie ich zebranie się w całości! (Rzym.11,11)
Poganie zawdzięczają Żydom to, że ci nie przyjęli przesłania Pana Jezusa, dzięki czemu skierowane ono zostało do pogan właśnie.

[Nieziem]

Nie chcę jednak, bracia, pozostawiać was w nieświadomości co do tej tajemnicy - byście o sobie nie mieli zbyt wysokiego mniemania - że zatwardziałość dotknęła tylko część Izraela aż do czasu, gdy wejdzie [do Kościoła] pełnia pogan. (Rzym.11,25)
W Królestwie Bożym przewidział Bóg miejsce na pewną liczbę dusz, załóżmy, że sto miliardów. Obecnie licznik cały czas bije.
Nie zwleka Pan z wypełnieniem obietnicy - bo niektórzy są przekonani, że Pan zwleka - ale On jest cierpliwy w stosunku do was. Nie chce bowiem niektórych zgubić, ale wszystkich doprowadzić do nawrócenia. (2P.3,9)
Z tego względu jeszcze trwa ten świat, aby setnomiliardowy obywatel Królestwa Niebieskiego się zameldował przy królewskim tronie. I wtedy nastanie koniec. I nowy początek.

[wybrana]

Żydom zawdzięczamy, źe przyjęli i głosili nauki Jezusa. Co prawda nie wszyscy przyjęli prawdę ale część przyjęła i oddała za nią wielokrotnie życie.

Dokładnie tak, a nawet... zupełnie odwrotnie. Paweł o swoich rodakach, którzy jeszcze nie uwierzyli napisał tak:
...pałają żarliwością ku Bogu, nie opartą jednak na pełnym zrozumieniu. Albowiem nie chcąc uznać, że usprawiedliwienie pochodzi od Boga, i uporczywie trzymając się własnej drogi usprawiedliwienia, nie poddali się usprawiedliwieniu pochodzącemu od Boga. A przecież kresem Prawa jest Chrystus, dla usprawiedliwienia każdego, kto wierzy. (Rzym.10,2-3)
...przez ich przestępstwo zbawienie przypadło w udziale poganom, by ich pobudzić do współzawodnictwa. Jeżeli zaś ich upadek przyniósł bogactwo światu, a ich pomniejszenie - wzbogacenie poganom, to o ileż więcej przyniesie ich zebranie się w całości! (Rzym.11,11)
Poganie zawdzięczają Żydom to, że ci nie przyjęli przesłania Pana Jezusa, dzięki czemu skierowane ono zostało do pogan właśnie.

Kim był Jezus?
A kim byli Apostołowie?
Kim byli pierwsi chrześcijanie, których mordowano za wiarę?
Owszem Judaiści nie przyjęli wiary chrześcijańskiej a szczególnie kapłani ale wielu innych uwierzyło.
Przecież początek Chrześcijaństwa rozwinął się w Jerozolimie.
Dużo chrześcijan co mordował np.Neron - to w większości Żydzi.
Przecież Jezus w Ewangelii głosił, że jeszcze inne owce pragnie zgromadzić.
Owszem nie wszyscy Żydzi przyjęli Zbawiciela ale to właśnie tam narodził się Zbawiciel.
Bóg w tym narodzie wybierał Proroków, by głosili Słowo Boże ale kasta kapłańska ich za głoszoną prawdę mordowała.

[Nieziem]

Kim był Jezus?
A kim byli Apostołowie?
Kim byli pierwsi chrześcijanie, których mordowano za wiarę?
Owszem Judaiści nie przyjęli wiary chrześcijańskiej a szczególnie kapłani ale wielu innych uwierzyło.
Przecież początek Chrześcijaństwa rozwinął się w Jerozolimie.
Dużo chrześcijan co mordował np.Neron - to w większości Żydzi.
Przecież Jezus w Ewangelii głosił, że jeszcze inne owce pragnie zgromadzić.
Owszem nie wszyscy Żydzi przyjęli Zbawiciela ale to właśnie tam narodził się Zbawiciel.
Bóg w tym narodzie wybierał Proroków, by głosili Słowo Boże ale kasta kapłańska ich za głoszoną prawdę mordowała.

Przyjmując definicję, że poganie to ci, którzy nie służą Bogu prawdziwemu, myślę że śmiało można wysunąć tezę, że gdy Pan Jezus objawił się Izraelowi, niemalże wszyscy ludzie byli... poganami (zarówno Żydzi jak i poganie). Oczywiście Żydzi mieli swój odmienny sposób patrzenia na siebie i innych. I dziś jest podobnie, niektórzy uważają, że Żydzi są nie tylko z innej, ale że z lepszej gliny ulepieni.
Między Żydem a wyznawcą judaizmu można było wtedy znak równości postawić. A to z kolei w żadną koniunkcję z Panem Jezusem nie wchodzi. Apostołowie i pierwsi uczniowie byli Żydami, a czy aby czasem nie zaprzestali wyznawać judaizm? Zaprzestali.
A teraz, tu na forum, czy nie każdy z nas urodził się poganinem? Myślę, że każdy.
A więc, czy ktoś urodził się Żydem, czy urodził się poganinem, każdy ma to samo zadanie do wykonania przed Bogiem prawdziwym - uznać Pana Jezusa za Mistrza i Zbawiciela.

[booris]

A co z innymi religiami? Ich Bogowie sa nieprawdziwi? Jak to sie ma do Biblii w ktorej jest mowa o innych Bogach,chocby w Dekalogu? Czy tez sa nieprawdziwi? Co z ludzmi niewierzacymi? Jak maja sluzyc komus kto nie istnieje? Co z ludzmi ktorzy nigdy nie slyszeli o Bogu i Jezusie? Wybacz,ze upraszczam ale uwazam iz to co napisales jest nadinterpretacja.

[Queza]

A więc, czy ktoś urodził się Żydem, czy urodził się poganinem, każdy ma to samo zadanie do wykonania przed Bogiem prawdziwym - uznać Pana Jezusa za Mistrza i Zbawiciela.

Amen.

[wybrana]

Kim był Jezus?
A kim byli Apostołowie?
Kim byli pierwsi chrześcijanie, których mordowano za wiarę?
Owszem Judaiści nie przyjęli wiary chrześcijańskiej a szczególnie kapłani ale wielu innych uwierzyło.
Przecież początek Chrześcijaństwa rozwinął się w Jerozolimie.
Dużo chrześcijan co mordował np.Neron - to w większości Żydzi.
Przecież Jezus w Ewangelii głosił, że jeszcze inne owce pragnie zgromadzić.
Owszem nie wszyscy Żydzi przyjęli Zbawiciela ale to właśnie tam narodził się Zbawiciel.
Bóg w tym narodzie wybierał Proroków, by głosili Słowo Boże ale kasta kapłańska ich za głoszoną prawdę mordowała.

Przyjmując definicję, że poganie to ci, którzy nie służą Bogu prawdziwemu, myślę że śmiało można wysunąć tezę, że gdy Pan Jezus objawił się Izraelowi, niemalże wszyscy ludzie byli... poganami (zarówno Żydzi jak i poganie). Oczywiście Żydzi mieli swój odmienny sposób patrzenia na siebie i innych. I dziś jest podobnie, niektórzy uważają, że Żydzi są nie tylko z innej, ale że z lepszej gliny ulepieni.
Między Żydem a wyznawcą judaizmu można było wtedy znak równości postawić. A to z kolei w żadną koniunkcję z Panem Jezusem nie wchodzi. Apostołowie i pierwsi uczniowie byli Żydami, a czy aby czasem nie zaprzestali wyznawać judaizm? Zaprzestali.
A teraz, tu na forum, czy nie każdy z nas urodził się poganinem? Myślę, że każdy.
A więc, czy ktoś urodził się Żydem, czy urodził się poganinem, każdy ma to samo zadanie do wykonania przed Bogiem prawdziwym - uznać Pana Jezusa za Mistrza i Zbawiciela.

Nie, od czasu śmierci Jezusa rodziny się nie jako poganie lecz jaki dzieci Boże.
Nastąpiło duchowe pojednanie między człowiekiem a Bogiem. Duch Święty został wylany na wszystkich ludzi.
Chociaż Żydzi zostali wybrani jako pierwsi do głoszenia prawdy, to nie znaczy, że mają czuć wyższość narodowościową, bo służyć Bogu jest zaszczytem, radością i poświęceniem. Nie mam na myśli wszystkich Żydów lecz tych co stali się chrześcijanami. Poprzez ich głoszenie nauki - chrześcijaństwo zakwitło dalej.

[Nieziem]

A co z innymi religiami? Ich Bogowie sa nieprawdziwi? Jak to sie ma do Biblii w ktorej jest mowa o innych Bogach,chocby w Dekalogu? Czy tez sa nieprawdziwi? Co z ludzmi niewierzacymi? Jak maja sluzyc komus kto nie istnieje? Co z ludzmi ktorzy nigdy nie slyszeli o Bogu i Jezusie? Wybacz,ze upraszczam ale uwazam iz to co napisales jest nadinterpretacja.

Fajnie, że o to pytasz. Ciekawe zagadnienia. I bardzo obszerne. Postaram się przedstawić mój punkt widzenia. Jakby co, można dopytywać, bo kwestie naprawdę pojemne.

Jedną z cech Boga Prawdziwego jest kreatywność. Bóg stworzył nas na swoje podobieństwo, i tą cechą też nas obdarzył. Jesteśmy kreatywni, mamy wpływ na kształt naszego życia. Ale równocześnie jesteśmy podatni na kształtowanie, jeśli się na to godzimy. Wtedy inni nas kreują, i nam świat kreują.
Zobaczmy co się działo w latach 2020-2022. Pandemia. Powiedzieli nam, że pojawiła się śmiertelna choroba. Czy gdyby nie szklane ekrany naszych telewizorów, komputerów i smartfonów, byłoby to urzeczywistnione? Wraz z wybuchem wojny na Ukrainie, skończyła się kreacja śmiertelnej choroby na rzecz innych tematów. W Polsce dominuje "wojna na Ukrainie", podczas gdy np. w UK tematami głównymi są strajki (co ciekawe, przebiegajace po kolei, jakby w uzgodnieniu z rządem, aby nie destabilizować działania państwa), i zbliżająca się koronacja, a "Wojna na Ukrainie" jest jedynie ciekawostką dopełniającą serwisy informacyjne. "Śmiertelna choroba" była prawdziwa na czas istnienia jej w świadomości społeczeństw, w wyniku nachalnej medialnej promocji. Gdy reklamy się skończyły, tylko nieliczni nadal wyznają wiarę w tamto "bóstwo".
To tak w odniesieniu do Bogów w ST, czy to JHWH, czy bóstw pogańskich. No jakich się Bogów lansuje, w takich Bogów się wierzy. Ale, wyrażenie "Bóg prawdziwy ", którego użyłem we wcześniejszych wpisach, przyznaję było nieprecyzyjne. Nie jest łatwo znaleźć słowa właściwe by oddać myśli, ja pisałem to w znaczeniu "Bóg Praprzyczyna', ale i to określenie może być różnie interpretowane. To jeszcze inaczej: pisząc "Bóg Prawdziwy" miałem ( i mam) na myśli Ojca Pana Jezusa. Ja pisząc co piszę, staram się wskazywać fragmenty Pisma, na których buduję moje interpretacje. A początkiem rozważania jest nauczanie Pana Jezusa, więc pytania typu "a co z dzikusami w buszu, którzy nie słyszeli nigdy o Jezusie?", nie wpływają na to, jak odczytuję dany fragment Pisma.
No dobrze. Do rzeczy. Czy Izraelici wyznawali Boga Prawdziwego, a poganie Bogów fałszywych? Gdy obserwuję nauczanie Pana Jezusa, Jego stosunek do Izraelitów, i do pogan, gdy zanurzam się w teksty NT, świetlistą oczywistością dla mnie jest, że NIKT wcześniej Boga Prawdziwego nie znał, nie widział, nie słyszał.
Boga nikt nigdy nie widział. Jednorodzony Syn, który jest w łonie Ojca, on nam o nim opowiedział.
(J.1,18)
Ale jest Ojciec mój, który Mnie chwałą otacza, o którym wy mówicie: "Jest naszym Bogiem", ale wy Go nie znacie. Ja Go jednak znam. Gdybym powiedział, że Go nie znam, byłbym podobnie jak wy - kłamcą. Ale Ja Go znam i słowa Jego zachowuję.
(J.8,55)
Czyli że do przyjścia Pana Jezusa Bóg Prawdziwy nie był znany ludziom. To natomiast wcale nie oznacza, że Bogowie, którzy byli czczeni byli falszywi i nierzeczywistni. Mogli mieć wyraz realny, zgodnie z prawem mówiącym "niech Ci się stanie według Twojej wiary".

Natomiast co do tych, co nie słyszeli o Jezusie. Ten "dzikus' różni się ode mnie tylko tym, że się w innym miejscu świata urodził, i w innej kulturze. Jest natomiast takim samym kompletnym człowiekiem. I skoro do mnie Bóg dotarł, do buszu też znajdzie drogę.
Bo ci, którzy bez Prawa zgrzeszyli, bez Prawa też poginą, a ci, co w Prawie zgrzeszyli, przez Prawo będą sądzeni. Nie ci bowiem, którzy przysłuchują się czytaniu Prawa, są sprawiedliwi wobec Boga, ale ci, którzy Prawo wypełniają, będą usprawiedliwieni. Bo gdy poganie, którzy Prawa nie mają, idąc za naturą, czynią to, co Prawo nakazuje, chociaż Prawa nie mają, sami dla siebie są Prawem. Wykazują oni, że treść Prawa wypisana jest w ich sercach, gdy jednocześnie ich sumienie staje jako świadek, a mianowicie ich myśli na przemian ich oskarżające lub uniewinniające.
Treść Prawa Bożego jest wypisana w ludzkich sercach. Możemy to nazwać sumieniem.