|
Forum biblijne
FORUM ZOSTAŁO PRZENIESIONE. ZAPRASZAMY www.biblia.webd.pl
|
KOŚCIÓŁ POLSKOKATOLICKI |
Autor |
Wiadomość |
RN
Wyznanie: Wiara Naturalna (Deizm)
Pomógł: 310 razy Dołączył: 25 Paź 2013 Posty: 5123 Skąd: Ziemia Łódzka
|
Wysłany: 2014-04-30, 17:33 KOŚCIÓŁ POLSKOKATOLICKI
|
|
|
Kościół Polskokatolicki istniejący w obecnych strukturach i pod obecną nazwą, założony został po drugiej wojnie światowej w Polsce.
Historia
Genealogia kościoła polskokatolickiego wygląda następująco;
Kościół Katolicki → Polski Narodowy Kościół Katolicki → Kościół Polskokatolicki.
Wiek 19 w historii Polski zapisał się głównie jako okres zaborów i nieudanych powstań.
Niewola oraz pesymizm związany z przegranymi powstaniami, a także trudna sytuacja materialna stają się przyczyną wyjazdu sporej ilości Polaków za granicę.
Głównym kierunkiem emigracji jest Europa zachodnia, ale też i państwa obu Ameryk.
Wśród wyjeżdżających największą liczbę stanowią katolicy.
Na ''nowej'' ziemi i w nowej rzeczywistości - przyjeżdzający tu Polacy - przyłączają się do tamtejszych parafii katolickich.
Jednak pod względem etnicznym i kulturowo - obyczajowym nie są to już te same parafie co w Polsce.
Wszystkie te czynniki oraz kwestie ekonomiczne, jak również bariery językowe doprowadzają do narastania konfliktów.
Jednym z takich miejsc, gdzie spory przybrały szczególnie na sile jest miasto Scranton w USA.
Wierni pochodzenia polskiego z tamtejszej parafii postanawiają zaprotestować i o wszystkich swych problemach informują księdza wikariusza miejscowego kościoła.
Tak się składa, że funkcję wikariusza pełni - podobnie jak oni - również emigrant z Polski ks. Franciszek Hodur 1866 - 1953.
Hodur wbrew oczekiwaniom swojego proboszcza, popiera grupę niezadowolonych Polaków i nawet zaczyna otaczać ich duszpasterską opieką.
Konflikt narasta, czego dalszym skutkiem jest powstanie niezależnej parafii.
W odpowiedzi na ten czyn, Franciszek Hodur zostaje zawieszony i pozbawia się Go funkcji kaplańskich.
Następnym krokiem ze strony biskupów katolickich jest ekskomunika w 1898 r. całej nowo powstałej parafii, co nie doprowadza do skruchy i nawrócenia na łono macierzystego kościoła, lecz staje się jeszcze powodem do zwołania synodu.
W wyniku uchwał z 1904 r. zwołany synod postanawia ukonstytułować nowy kościół pod nazwą Polski Narodowy Kościół Katolicki.
W 1907r sam Hodur otrzymuje z rąk biskupów Unii Utrehckiej mianowanie na biskupa starokatolickiego.
Po pierwszej wojnie swiatowej i odzyskaniu przez Polskę niepodległości, zaczynają przybywać do naszego kraju reemigranci, a wsród nich wierni tego kościoła.
Stopniowo dochodzi do konsolidalicji, co owocuje powstaniem w 1924r pierwszej oficjalnej parafii w Krakowie.
W dalszych latach powstają następne i przybywa wiernych.
W momencie oficjalnej rejestracji w 1946 r. kościół liczył już 57 parafii i około 50 tys. wiernych.
W 1951 r, decyzją Rady Koscioła Polski Narodowy Kosciół Katolicki ogłasza swoją niezależność wobec PNKK w USA. i jednocześnie zmienia nazwę na Kościół Polskokatolicki.
Nurt - starokatolicyzm
Tradycja - katolicka
Zasady wiary
Kościół Polskokatolicki w swych naukach jest zbliżony do nauk całej ''rodziny'' kościołów starokatolickich.
Polskokatolicy nie uznają dogmatu o nieomylności papieża w sprawach wiary, ale co ciekawe, uważają papieża jako biskupa Rzymu z jego historycznym prymatem.
Podobnie jak inni starokatolicy, uznają postanowienia pierwszych siedmiu soborów za ważne i obowiązujące.
Zgodnie z tradycją katolicką uznaje się w tym kościele siedem sakramentów.
Natomiast z nauk i tradycji kościoła katolickiego odrzucają dogmaty o niepokalanym poczęciu Maryji i Jej cielesnym wniebowzięciu.
Nie obdarza się również kultem relikwii i brak jest nauki o odpustach.
Eucharystia udzielana jest pod dwiema postaciami chleba i wina.
Spowiedż jest uszna i zbiorowa.
Duchownych nie obowiązuje celibat.
Charakterystyczną cechą kościoła z czego jest kojarzony i rozpoznawalny jest odprawianie liturgii w językach narodowych . Inną nowinką znaną od dawna było odprawianie liturgii przez kapłana twarzą do wiernych.
Poza tym, w kościele tym nie przywiązuje się tak dużej wagi do spraw tytularnych i nie jest tak eksponowany kult świętych, aniołów, męczęnników itp.
Kościół polskokatolicki należy od 1951 roku do Polskiej Rady Ekumenicznej. Jest też członkiem Unii Utrehckiej Kościołów Starokatolickich i Światowej Rady Kosciołów.
Między Starokatolickim Kościołem Mariawitów a Kościołem polskokatolickim zawarta jest interkomunia.
Organizacja
W kościele obowiązuje ustrój synodalno - episkopalny. Najwyższą władzą jest ogólnopolski synod, który powoływany jest raz na 5 lat.
Kościół dzieli się na 3 diecezje;
1. Krakowsko - częstochowska
2. Warszawska
3. Wrocławska
W tych 3 diecezjach funkcjonuje około 80 parafii z ponad 20 tys. wiernych. |
_________________ JESZCZE SIĘ TAKI NIE NARODZIŁ, CO BY OPOWIEŚCI BIBLIJNE POGODZIŁ |
|
|
|
|
KobietaZMagdali
Wyznanie: katoliczka
Pomogła: 235 razy Wiek: 36 Dołączyła: 12 Sty 2014 Posty: 2125 Skąd: ze wsi :)
|
Wysłany: 2014-05-01, 22:14
|
|
|
RN napisał/a: | Na ''nowej'' ziemi i w nowej rzeczywistości - przyjeżdzający tu Polacy - przyłączają się do tamtejszych parafii katolickich.
Jednak pod względem etnicznym i kulturowo - obyczajowym nie są to już te same parafie co w Polsce.
Wszystkie te czynniki oraz kwestie ekonomiczne, jak również bariery językowe doprowadzają do narastania konfliktów. |
Jakie to były konflikty? Przecież jedni i drudzy byli katolikami. I wtedy msza była chyba po łacinie? Więc bariera językowa? Ekonomiczne?
Ciekawa jestem co takiego zrobili, że aż ekskomunikowano. |
_________________ „Odpędzanie wilków, zagrażających Bożej owczarni, jest na pewno czymś chwalebnym, ale czyni się to modlitwą, przykładem życia, głoszeniem słowa Bożego i przekonywaniem -- a nie poprzez zadawanie gwałtu. Gwałt zadawany w obronie prawdy nie tylko krzywdzi konkretnych ludzi, ale kompromituje prawdę, ci zaś, którzy się do niego uciekają, choć ich intencją było odpędzenie wilków, sami się w wilków przemieniają.”
http://www.youtube.com/watch?v=l_lp-owKS6E |
|
|
|
|
RN
Wyznanie: Wiara Naturalna (Deizm)
Pomógł: 310 razy Dołączył: 25 Paź 2013 Posty: 5123 Skąd: Ziemia Łódzka
|
Wysłany: 2014-05-02, 17:50
|
|
|
KobietaZMagdali napisał/a: | Jakie to były konflikty? Przecież jedni i drudzy byli katolikami.. |
Jak już napisałem, ''nowa ziemia'' i nowa rzeczywistość pokazały, że polscy emigranci okazali się nieprzystosowanymi do tych warunków. Jedni i drudzy byli katolikami, ale z jednymi i drugimi nie liczono się jednakowo. Wśród duchowieństwa przeważały osoby pochodzenia niemieckiego i z wysp brytyjskich. Polacy byli dobrzy i potrzebni, jak potrzeba było zbierać pieniądze na funkcjonowanie parafii, czy budowę nowych kościołów, ale już co do ich głosu w sprawie np. wyboru proboszcza, czy o jakieś inne decyzje nikt ich specjalnie nie pytał.
KobietaZMagdali napisał/a: | I wtedy msza była chyba po łacinie? Więc bariera językowa?. |
Tak właściwie to liturgia była po łacinie, a pozostała część mszy w języku miejscowym.
Jak dokładnie wyglądała msza w opisywanej wyżej parafii SCRANTON, to tego nie wiem. Z dużym jednak prawdopodobieństwem można powiedzieć, że było inaczej niż w Polsce, bo jak zawsze w takich sytuacjach bywa, dochodzą elementy kulturowo - obyczajowe.
W warunkach polskich msze z przed soboru drugiego watykańskiego znacznie się różniły od tych, co mamy teraz.
Ksiądz prawie cały czas był odwrócony plecami do wiernych i odmawiał różne formułki po łacinie połączone z różnymi gestykulacjami, jak znaki krzyża, klękanie, ukłony itp.
Wierni natomiast w większości przynosili na mszę książeczki do nabożeństwa, także całe podparcia ławek były nimi wypełnione. Oczywiście nie po to je przynoszono, żeby sobie leżały, tylko służyły one do odmawiania modlitw, z których składała się znaczna część mszy. Teraz rzadko kto przynosi książeczkę do nabożeństwa na mszę, ale kiedyś było to normą. Odmawiane modlitwy były w języku narodowym, bo kto z wiernych znał łacinę.
Jedynie pewne odpowiedzi z modlitw mówiono nie po polsku, tylko po łacinie lub z greki np.
nie mówiono ''Panie zmiłuj się nad nami'', tylko ''Kyrje elejson''. Inna stała formułka mszy, którą teraz wymawia ksiądz, jak np. ''W górę serca'', była wymawiana ''sursum corda''. Cały moment tzw. ''podniesienia'', gdzie ksiądz mówi'' Oto baranek Boży, który gładzi........'' też było po łacinie.
Eucharystia zawsze była podawana wiernemu, który przyjmował pozycję na klęczkach ( dzisiaj wielokrotnie odbywa się to na stojąco) przy tzw. płotkach o których pisałem w temacie o mariawitach.
Sama formuła przed podaniem eucharystii wiernemu ''oto ciało......'' też była po łacinie.
Co ciekawe, kazanie nie było elementem mszy i nie zawsze było przez księdza głoszone. Jeśli już ksiądz się decydował je wygłosić, to wchodził na ambonę, która zwykle była umieszczana przy bocznej scianie od wewnątrz kościoła. Kazania były po polsku z jedynie pewnymi wstawkami z łaciny. Ogłoszenia duszpasterskie też po polsku Poza tym wszystkie czytania z Biblii były po łacinie.
Dość zabawnie wygladało zakończenie, gdzie ksiądz używa obecnie zwrotu ''Idżcie w pokoju Chrystusa'' a po łacinie brzmiało to ''ite missa est'', co starsze osoby z żartem wspominali, że ksiądz na końcu kazał im iść do domu mięso jeść Znam osobiście takie osoby.
KobietaZMagdali napisał/a: | Ekonomiczne?. |
Ja skrótowo opisałem tylko parafię w SRANTON , bo tam działał Franciszek Hodur, którego uważa się za ojca polskokatolicyzmu.
Natomiast w tym samym czasie co w parafii SCRANTON podobne sceny działy się też w innym miastach USA.
Na przykład w mieście Buffalo ksiądz wezwał policję, która miała nie dopuścić do korzystania przez Polaków ze światyni, którą pobudowali z własnych ciężko zarobionych pieniędzy .
Doszło do tego, że zostali wypędzeni z tej parafii i z czasem chcąc odbywać praktyki religijne, musieli zakupić nowy plac na którym postawili nowy kościół
To jest jeden z przykładów na przyczyny ekonomiczne konfliktu.
KobietaZMagdali napisał/a: | Ciekawa jestem co takiego zrobili, że aż ekskomunikowano.
|
Teraz wrócimy się z powrotem do parafii w SCRANTON.
Wtedy, kiedy wikariuszem tej parafii był wspomniany Franciszek Hodur, to proboszczem był niejaki Ryszard Aust, który był Niemcem.
Aust miał mówić, że wręcz nienawidzi Polaków.
Do tego jeszcze, według wiernych niewłaściwie prowadził sprawy majatkowe parafii.
Zwołano nawet komisję celem zbadania sprawy, ale ów proboszcz ją zupełnie zignorował i nie chciał zupełnie z nimi rozmawiać.
W tej sytuacji parafianie postanawiają się poskarzyć u ordynariusza ( irlandczyk z pochodzenia) i żądają innego księdza na miejsce skorumpowanego Austa.
W odpowiedzi ordynariusz przysyła żandarmerię, która miała aresztować około sto osób z grona protestujących.
Protestujący parafianie nie widząc innego wyjścia postanawiają założyć swoją parafię i pobudować własny kosciół.
Jednak chyba jeszcze mało mieli przeżyć, bo w swojej naiwności postanawiają prosić wspomnianego ordynariusza o poświęcenie nowo budowanej światyni.
I w odpowiedzi co słyszą
Ordynariusz poświęci nowo powstajacy kosciół, ale jak przepiszą go na jego własność
Dalej delegacja nowej parafii z Hodurem na czele postanawiają poskarżyć się w samym Rzymie.
Sporządzono specjalny memoriał, który zawierał wiele próśb.
Jest w nim prośba, aby w episkopacie USA znalazł się przedstawiciel Polaków. Dalej w sytuacji, gdzie parafie sa wielonarodowosciowe, proszą o możliwość unarodowienia kościołów.
Chcieli również, aby przy obsadzie nowych proboszczów, biskup komunikował się w tej sprawie z wiernymi, a także zgłoszono potrzębę prowadzenia nadzoru finansowego z wydatków koscioła przez wybranych delegatów spośród parafian .
Delegacja z Hodurem w ogóle nie zostaje przyjęta w Rzymie i nie dochodzi do żadnych uzgodnień.
Na takie zachowanie kurii rzymskiej, dochodzi do protestów i ogromnego niezadowolenia ze strony postulujacych Polaków, na co reaguje miejscowy ordynariusz USA ekskomuniką.
W wyniku czego, nowo powstajaca parafia postanawia całkowicie zerwać stosunki z Rzymem.
Tak doszło do ekskomuniki.
Takie były okoliczności powstania polskokatolików. |
_________________ JESZCZE SIĘ TAKI NIE NARODZIŁ, CO BY OPOWIEŚCI BIBLIJNE POGODZIŁ |
|
|
|
|
RN
Wyznanie: Wiara Naturalna (Deizm)
Pomógł: 310 razy Dołączył: 25 Paź 2013 Posty: 5123 Skąd: Ziemia Łódzka
|
Wysłany: 2014-05-29, 22:44
|
|
|
https://www.youtube.com/watch?v=oKG6CsxPhqE
W powyższym linku znajduje się film o kościele polskokatolickim.
Warto zwrócić uwagę na różne elementy patriotyczne jakie znajdują się w liturgii tego kościoła.
W 8 - 9 minucie filmu pokazany jest ślub, którego udzielający ksiądz wymawia formułę, aby nie tylko wychowywać dzieci po katolicku, ale też po polsku.
Elementy patriotyczne znajdują się też w kazaniu 27 - 30 minuta filmu.
Ciekawostką jest obrzęd chrztu, trochę inny niż ma to miejsce w KK. - ok. 17 minuta filmu.
W 12 - 13 minucie pokazana jest miejscowość Żarki w której urodził się założyciel kościoła Franciszek Hodur. W tych fragmentach filmu, również jest nawiązanie do patriotycznych tradycji. |
_________________ JESZCZE SIĘ TAKI NIE NARODZIŁ, CO BY OPOWIEŚCI BIBLIJNE POGODZIŁ |
|
|
|
|
RN
Wyznanie: Wiara Naturalna (Deizm)
Pomógł: 310 razy Dołączył: 25 Paź 2013 Posty: 5123 Skąd: Ziemia Łódzka
|
|
|
|
|
meritus
meritus
Pomógł: 6 razy Wiek: 40 Dołączył: 17 Lip 2006 Posty: 4350 Skąd: Gdańsk
|
Wysłany: 2014-06-20, 22:49
|
|
|
Kościół ten ma w swej nazwie sprzeczność...
polsko-katolicki...
polski, czy powszechny? |
|
|
|
|
KobietaZMagdali
Wyznanie: katoliczka
Pomogła: 235 razy Wiek: 36 Dołączyła: 12 Sty 2014 Posty: 2125 Skąd: ze wsi :)
|
Wysłany: 2014-06-20, 23:16
|
|
|
RN, jestem pełna nadziei po przeczytaniu tego. Swoją drogą ciekawe jak ida rozmowy z starokatolikami. Za czasów Benedykta więcej było słychać o lefebrystach, ale im raczej obecny papiez nie pasuje Może coś ruszyło. |
_________________ „Odpędzanie wilków, zagrażających Bożej owczarni, jest na pewno czymś chwalebnym, ale czyni się to modlitwą, przykładem życia, głoszeniem słowa Bożego i przekonywaniem -- a nie poprzez zadawanie gwałtu. Gwałt zadawany w obronie prawdy nie tylko krzywdzi konkretnych ludzi, ale kompromituje prawdę, ci zaś, którzy się do niego uciekają, choć ich intencją było odpędzenie wilków, sami się w wilków przemieniają.”
http://www.youtube.com/watch?v=l_lp-owKS6E |
|
|
|
|
RN
Wyznanie: Wiara Naturalna (Deizm)
Pomógł: 310 razy Dołączył: 25 Paź 2013 Posty: 5123 Skąd: Ziemia Łódzka
|
Wysłany: 2014-06-20, 23:30
|
|
|
KobietaZMagdali napisał/a: | RN, jestem pełna nadziei po przeczytaniu tego. Swoją drogą ciekawe jak ida rozmowy z starokatolikami. Za czasów Benedykta więcej było słychać o lefebrystach, ale im raczej obecny papiez nie pasuje Może coś ruszyło. |
Rozmowy między mariawitami a katolikami idą dobrze, chociaż ich rezultaty mogą wyjść na niekorzyść tych pierwszych, ale o tym napiszę w temacie o mariawitach. |
_________________ JESZCZE SIĘ TAKI NIE NARODZIŁ, CO BY OPOWIEŚCI BIBLIJNE POGODZIŁ |
|
|
|
|
RN
Wyznanie: Wiara Naturalna (Deizm)
Pomógł: 310 razy Dołączył: 25 Paź 2013 Posty: 5123 Skąd: Ziemia Łódzka
|
Wysłany: 2014-06-20, 23:42
|
|
|
meritus napisał/a: | Kościół ten ma w swej nazwie sprzeczność...
polsko-katolicki...
polski, czy powszechny? |
Tam nie ma sprzeczności.
Nazwa ''polskokatolicki'' jest połączeniem katolicyzmu z pomysłem na kościoły narodowe. |
_________________ JESZCZE SIĘ TAKI NIE NARODZIŁ, CO BY OPOWIEŚCI BIBLIJNE POGODZIŁ |
|
|
|
|
meritus
meritus
Pomógł: 6 razy Wiek: 40 Dołączył: 17 Lip 2006 Posty: 4350 Skąd: Gdańsk
|
Wysłany: 2014-06-20, 23:57
|
|
|
Gdyby na tym forum częściej sięgano po słownik, uniknęlibyśmy wielu nieszczęść i daremnego zdzierania klawiatury. RN - "katolicki" oznacza "powszechny". Epitet "polski" wyklucza powszechność. Coś albo jest powszechne, albo ekskluzywne - narodowe. |
|
|
|
|
RN
Wyznanie: Wiara Naturalna (Deizm)
Pomógł: 310 razy Dołączył: 25 Paź 2013 Posty: 5123 Skąd: Ziemia Łódzka
|
Wysłany: 2014-06-21, 01:14
|
|
|
meritus napisał/a: | RN - "katolicki" oznacza "powszechny". Epitet "polski" wyklucza powszechność. Coś albo jest powszechne, albo ekskluzywne - narodowe. |
Kościól Polskokatolicki jest kościołem kultywującym tradycję katolicką, a jednocześnie przymiotnik w nazwie ''polski'' oznacza, że nawiązuje do historii i wartości patriotycznych kraju w którym się znajduje. Przykładem tego, może być np. fakt odprawiania mszy św. w całości w języku polskim już od samego początku swego istnienia.
Kościoły z tego nurtu, mające swoje siedziby w innych krajach mają najczęściej w nazwie słowo ''narodowy'', albo ''starokatolicki''.
To co w Polsce może nazywać się ''polskokatolicki'', w innym kraju bedzie się nazywało np. ''starokatolicki niemiecki''.
Na tym polega znaczenie słowa katolicki - powszechny w tym nurcie wyznaniowym. |
_________________ JESZCZE SIĘ TAKI NIE NARODZIŁ, CO BY OPOWIEŚCI BIBLIJNE POGODZIŁ |
|
|
|
|
meritus
meritus
Pomógł: 6 razy Wiek: 40 Dołączył: 17 Lip 2006 Posty: 4350 Skąd: Gdańsk
|
Wysłany: 2014-06-21, 15:04
|
|
|
RN - nie musisz mi tego tłumaczyć... nie wiem po co. Od tego sprzeczność terminu polskokatolicki nie znika. Jeżeli coś jest wyłącznie polskie, to zarazem nie może być powszechne-katolickie, bo powszechność wyklucza ekskluzywizm. To tak jakby wydać książkę popularnonaukową o skwantowaniu poziomów energetycznych w atomie wodoru... |
|
|
|
|
RN
Wyznanie: Wiara Naturalna (Deizm)
Pomógł: 310 razy Dołączył: 25 Paź 2013 Posty: 5123 Skąd: Ziemia Łódzka
|
Wysłany: 2014-06-21, 15:09
|
|
|
meritus napisał/a: | RN - nie musisz mi tego tłumaczyć... nie wiem po co. Od tego sprzeczność terminu polskokatolicki nie znika. Jeżeli coś jest wyłącznie polskie, to zarazem nie może być powszechne-katolickie, bo powszechność wyklucza ekskluzywizm. To tak jakby wydać książkę popularnonaukową o skwantowaniu poziomów energetycznych w atomie wodoru... |
To ja Ciebie zapytam inaczej;
Czy Kościół katolicki do którego należysz jest kościołem powszechnym |
_________________ JESZCZE SIĘ TAKI NIE NARODZIŁ, CO BY OPOWIEŚCI BIBLIJNE POGODZIŁ |
|
|
|
|
meritus
meritus
Pomógł: 6 razy Wiek: 40 Dołączył: 17 Lip 2006 Posty: 4350 Skąd: Gdańsk
|
Wysłany: 2014-06-21, 15:23
|
|
|
Cytat: | Czy Kościół katolicki do którego należysz jest kościołem powszechnym |
Oczywiście, że tak. Obrządek rzymski, na który wskazuje określenie rzymskokatolicki nie wyklucza powszechności, gdyż nie zakłada, że będzie się ograniczać jedynie do Rzymu, tak jak w przypadku przedrostka polsko-, który wymusza ograniczenie tylko do jednego narodu. Obrządek rzymski jest obrządkiem powszechnym, w przeciwieństwie do ekskluzywizmu narodowców. |
|
|
|
|
RN
Wyznanie: Wiara Naturalna (Deizm)
Pomógł: 310 razy Dołączył: 25 Paź 2013 Posty: 5123 Skąd: Ziemia Łódzka
|
Wysłany: 2014-06-21, 15:58
|
|
|
meritus napisał/a: | Cytat: | Czy Kościół katolicki do którego należysz jest kościołem powszechnym |
Oczywiście, że tak. Obrządek rzymski, na który wskazuje określenie rzymskokatolicki nie wyklucza powszechności, gdyż nie zakłada, że będzie się ograniczać jedynie do Rzymu, tak jak w przypadku przedrostka polsko-, który wymusza ograniczenie tylko do jednego narodu. Obrządek rzymski jest obrządkiem powszechnym, w przeciwieństwie do ekskluzywizmu narodowców. |
Ano widzisz.
Przyczepiłeś się określeniu ''polski czy polskokatolicki'' jako wykluczający możliwość bycia powszechnym, a tym czasem kościół katolicki ma w nazwie ''rzymskokatolicki'' i jak twierdzisz to akurat ma nie przeszkadzać bycia powszechnym
Tylko, że ''polskokatolicki'' w najgorszym wypadku może dotyczyć narodu czy państwa, a ''rzymskokatolicki'' co najwyżej miasta |
_________________ JESZCZE SIĘ TAKI NIE NARODZIŁ, CO BY OPOWIEŚCI BIBLIJNE POGODZIŁ |
|
|
|
|
|
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Możesz ściągać załączniki na tym forum
|
Dodaj temat do Ulubionych Wersja do druku
|
•
|